Giữ nhịp phát triển ổn định, tạo đà bứt phá năm bản lề 2026

Năm 2025 khép lại với nhiều dấu mốc lịch sử, đồng thời đặt Đắk Lắk trước những thử thách hiếm có: vừa vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, vừa căng mình ứng phó thiên tai, bão lũ trên diện rộng. Đối mặt với nhiều khó khăn, bức tranh kinh tế - xã hội vẫn giữ được gam sáng chủ đạo khi 12/16 chỉ tiêu đạt và vượt kế hoạch; nhiều lĩnh vực tăng trưởng khá, an sinh xã hội bảo đảm.

Bước sang năm 2026, năm đầu của giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP từ 10% trở lên, đòi hỏi một kịch bản điều hành quyết liệt, khả thi, lấy tái thiết sau thiên tai và mô hình tăng trưởng mới làm điểm tựa.

Đánh giá sát kết quả, nhận diện rõ khó khăn

Nhìn lại năm 2025, có thể gọi đây là một năm “đa nhiệm”: vừa là năm cuối của một chặng đường kế hoạch, vừa triển khai cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn bộ máy, mở ra hành trình mới sau hợp nhất không gian phát triển; vừa tổ chức nhiều hoạt động chính trị - xã hội trọng đại; phải đối mặt với thiên tai khốc liệt, “bão chồng bão, lũ chồng lũ” trong những tháng cuối năm, gây thiệt hại nặng nề, tác động trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân. Dù vậy, bằng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và tinh thần đồng thuận xã hội, kinh tế - xã hội tỉnh cơ bản ổn định, nhiều chỉ tiêu quan trọng tạo được “độ vững” cần thiết.

Tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Đắk Lắk năm 2025 ước đạt 2,8 tỷ USD, tăng 26% so với cùng kỳ và vượt kế hoạch. Trong ảnh: Chế biến thủy sản xuất khẩu tại một doanh nghiệp ở Khu công nghiệp Hòa Hiệp.

Báo cáo tại Kỳ họp thứ hai, HĐND tỉnh khóa X, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hồ Thị Nguyên Thảo cho biết: GRDP năm 2025 ước tăng 6,68%; GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 80,6 triệu đồng/người. Tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 2,8 tỷ USD, tăng 26% so với cùng kỳ và vượt kế hoạch. Tổng mức bán lẻ hàng hóa, doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 186.431 tỷ đồng, tăng 11,9% và vượt kế hoạch. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn ước đạt 16.490 tỷ đồng, tăng 17%, hoàn thành dự toán được giao. Tổng lượt khách đến tỉnh năm 2025 đạt trên 7,3 triệu lượt, tăng gần 32%, doanh thu du lịch tăng 47% so với cùng kỳ. An sinh xã hội được bảo đảm; quốc phòng, an ninh được tăng cường, giữ vững ổn định.

Việc vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp bước đầu đi vào nền nếp; tỷ lệ giải quyết hồ sơ thủ tục hành chính đúng và trước hạn đạt trên 97%. Đây là “thước đo mềm” cho năng lực điều hành trong bối cảnh đổi mới tổ chức bộ máy, một đòi hỏi không chỉ của riêng năm 2025.

Bức tranh 2025 tuy có nhiều gam màu sáng nhưng chưa trọn vẹn. Trình bày Báo cáo thẩm tra, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Phan Thị Hà Phước nêu rõ: Trong 16 chỉ tiêu chủ yếu, có 2 chỉ tiêu không đạt (tốc độ tăng GRDP và tổng vốn đầu tư toàn xã hội), cùng 2 chỉ tiêu mới hoàn thành một phần. Nút thắt lớn nhất vẫn là đầu tư, cả về quy mô lẫn chất lượng dòng vốn. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội năm 2025 ước đạt 60.784 tỷ đồng, mới bằng 82,5% kế hoạch; vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài được thẩm tra ghi nhận giảm mạnh so với năm trước.

Tiến độ giải ngân đầu tư công còn chậm, đến đầu tháng 12/2025, giải ngân khoảng 43% kế hoạch, thấp hơn bình quân chung cả nước. Nguồn thu ngân sách tuy vượt dự toán nhưng chưa thật sự bền vững. Khu vực doanh nghiệp (DN) vẫn chịu nhiều áp lực, toàn tỉnh ước có 530 DN giải thể (tăng 44,8%) và 1.450 DN tạm ngừng kinh doanh (tăng 17,9%) so cùng kỳ.

Ở lĩnh vực xã hội, báo cáo thẩm tra cũng chỉ ra các vấn đề như thiếu thuốc, vật tư y tế ở một số thời điểm; thiếu giáo viên chuyên môn, tiến độ xây dựng trường chuẩn chậm; bảo tồn, phát huy di sản gắn với du lịch chưa tạo dấu ấn tương xứng; cải cách thủ tục hành chính và chuyển đổi số còn khoảng cách so với mục tiêu (dịch vụ công trực tuyến toàn trình mới đạt tỷ lệ còn thấp so yêu cầu). Công tác sắp xếp, xử lý tài sản công trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc xử lý tài sản dôi dư sau sáp nhập các đơn vị hành chính và kết thúc hoạt động đơn vị hành chính cấp huyện.

Tăng tốc từ nền tảng tái thiết và mô hình tăng trưởng mới

Năm 2026 mở ra với mục tiêu cao và áp lực lớn: vừa phải tiếp tục khắc phục hậu quả thiên tai, vừa phải tạo nền tảng cho giai đoạn 2026 - 2030. UBND tỉnh đề ra 19 chỉ tiêu chủ yếu, trong đó nổi bật là GRDP tăng 10% trở lên; GRDP bình quân đầu người khoảng 92 triệu đồng; tổng vốn đầu tư toàn xã hội 80.390 tỷ đồng; xuất khẩu 2.920,8 triệu USD; tổng mức bán lẻ 204.500 tỷ đồng; du lịch đón khoảng 8 triệu lượt khách, doanh thu 16.000 tỷ đồng; thu ngân sách từ 18.100 tỷ đồng trở lên; thành lập mới 3.200 doanh nghiệp; quy mô kinh tế số chiếm 14% GRDP…

Chế biến cà phê tại một doanh nghiệp của tỉnh Đắk Lắk.

Theo các đại biểu, để đạt được những mục tiêu trên, phương hướng, nhiệm vụ năm 2026 cần được định hình theo các trục ưu tiên. Đó là, tái thiết sau thiên tai phải đi cùng tái cấu trúc tăng trưởng. Khôi phục hạ tầng, nhà ở, sinh kế cho người dân vùng bị ảnh hưởng không chỉ là nhiệm vụ an sinh, mà còn là “mệnh lệnh” của tăng trưởng. Tập trung nguồn lực cho giao thông, thủy lợi, cấp nước sinh hoạt, y tế, giáo dục; đồng thời phục hồi sản xuất nông nghiệp theo hướng thích ứng biến đổi khí hậu, liên kết chuỗi giá trị, nâng chất lượng, giảm rủi ro.

Cùng với đó, đầu tư công phải trở lại vai trò động lực, bằng kỷ cương và cơ chế tháo gỡ. “Tình trạng chậm phân bổ, chậm giải ngân đã diễn ra nhiều năm, nếu không khắc phục các vướng mắc về thủ tục đất đai, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và những hạn chế trong khâu chuẩn bị đầu tư, bố trí vốn, quản lý dự án, nguồn vật liệu xây dựng… thì đầu tư công khó có thể trở thành động lực thực sự hiệu quả cho tăng trưởng”, Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh Phan Thị Hà Phước thẳng thắn chỉ rõ.

Sản xuất vật liệu xây dựng tại một doanh nghiệp ở xã Tuy An Nam, phục vụ thi công các dự án trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Bên cạnh đó, cần chú trọng phát triển khu vực DN và kinh tế tư nhân như trung tâm của phục hồi. Mục tiêu 3.200 DN thành lập mới đòi hỏi môi trường đầu tư, kinh doanh thực sự thông thoáng, minh bạch, đồng hành. Cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số trong bộ máy công quyền cần được đo bằng hiệu quả “giảm chi phí thời gian, giảm phiền hà, tăng niềm tin”…

Lan Anh