Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV

Cần làm rõ trách nhiệm và thẩm quyền trong tổ chức thi hành án dân sự

Sáng 11/11, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi).

Tham gia thảo luận, Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thị Thu Nguyệt cơ bản thống nhất với các nội dung của dự thảo luật được Chính phủ trình tại kỳ họp.

Làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong thi hành án dân sự

Liên quan đến trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong thi hành án dân sự (THADS), đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt cho rằng, hiệu quả của hoạt động THADS không chỉ phụ thuộc vào cơ quan THADS, chấp hành viên mà còn chịu sự tác động lớn từ sự chấp hành của đương sự và sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Do đó, bên cạnh quy định về quyền, nghĩa vụ của đương sự, cần có quy định cụ thể hơn về trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc thực hiện nghiêm bản án, quyết định của tòa án và yêu cầu của cơ quan THADS.

“Nếu chỉ quy định một cách chung chung thì sẽ khó thực hiện, nhất là với các cơ quan, tổ chức có vai trò quan trọng trong hoạt động thi hành án dân sự”, đại biểu nhấn mạnh, đồng thời đề nghị tách riêng nhiệm vụ, quyền hạn của UBND các cấp thành một khoản riêng trong Điều 14 Dự thảo.

Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk Nguyễn Thị Thu Nguyệt phát biểu tại phiên thảo luận. Ảnh: Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp

Theo đại biểu, bên cạnh chức năng quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp, UBND các cấp, đặc biệt là cấp tỉnh và xã, đóng vai trò rất lớn trong việc bảo đảm hiệu quả của hoạt động thi hành án. Vì vậy, cần kế thừa và đưa một số nhiệm vụ, quyền hạn quan trọng của UBND các cấp đang được quy định tại các Điều 173 và 175 của Luật THADS hiện hành vào dự thảo luật lần này.

Nghiên cứu thiết kế vai trò Trưởng phòng THADS khu vực như “một cấp quản lý vùng chuyên nghiệp”

Góp ý về mô hình tổ chức hệ thống cơ quan THADS, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt nêu rõ: theo dự thảo, các phòng THADS khu vực là đơn vị chuyên môn thuộc cơ quan THADS tỉnh, thành phố, không có con dấu và tài khoản riêng, nên Trưởng phòng chỉ là chức danh quản lý hành chính, không phải chức danh tư pháp.

Với quy định này, toàn bộ các quyết định thuộc thẩm quyền của Thủ trưởng cơ quan THADS đều phải do lãnh đạo cơ quan THADS tỉnh, thành phố ký, dễ dẫn đến quá tải, ảnh hưởng tới công tác quản lý, điều hành.

Mặc dù khoản 3 Điều 22 Dự thảo đã quy định Thủ trưởng cơ quan THADS có thể ủy quyền cho Trưởng phòng THADS khu vực thực hiện nhiệm vụ, song theo đại biểu, đây chưa phải là giải pháp căn cơ.

Đại biểu tham dự phiên làm việc. Ảnh: quochoi.vn

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu thiết kế lại vai trò Trưởng phòng THADS khu vực như “một cấp quản lý vùng chuyên nghiệp”, được trao đầy đủ thẩm quyền, trách nhiệm và địa vị pháp lý, có mối quan hệ chặt chẽ với TAND và Viện KSND khu vực nhằm bảo đảm hiệu quả thực thi mô hình tổ chức mới của hệ thống THADS.

Mở rộng phạm vi, thực hiện hiệu quả xã hội hóa hoạt động thi hành án dân sự

Về xã hội hóa công tác thi hành án dân sự, đại biểu cho rằng đây là chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, đã được nêu trong Nghị quyết số 49 của Bộ Chính trị năm 2005, Nghị quyết số 27 năm 2012 của Ban Chỉ đạo và được Quốc hội cho thí điểm từ năm 2008, chính thức triển khai từ năm 2015.

Tuy nhiên, việc thực hiện chủ trương này trong thực tế còn nhiều khó khăn, nhiều Văn phòng thi hành án tư nhân hoạt động chưa hiệu quả, thậm chí không thực hiện được vụ việc nào trên thực tế.

Theo đại biểu, dự thảo luật lần này tuy có mở rộng phạm vi, thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng Thi hành án dân sự, nhưng “thực sự chưa đáng kể so với Nghị định số 08 của Chính phủ”.

Các Chấp hành viên tư nhân mới chỉ được thực hiện một số thủ tục như ra quyết định hoặc thông báo thi hành án, nên chủ trương xã hội hóa sẽ khó đạt hiệu quả như kỳ vọng.

Từ thực tiễn đó, đại biểu đề nghị cơ quan chủ quản nghiên cứu mở rộng hơn phạm vi, thẩm quyền, nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng Thi hành án dân sự, cho phép được áp dụng một số biện pháp bảo đảm để nâng cao hiệu quả hoạt động, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương xã hội hóa trong lĩnh vực này…

Lan Anh