Khi chính quyền gần dân, sát việc (kỳ 2)

Kỳ 2: Nỗ lực xây dựng chính quyền hai cấp hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả

Để đạt được mục tiêu của mô hình chính quyền địa phương hai cấp là chuyển từ “hành chính” sang “phục vụ”, bảo đảm hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, tỉnh Đắk Lắk đã và đang triển khai nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn.

Phóng viên Báo và Phát thanh, Truyền hình Đắk Lắk đã có cuộc phỏng vấn đồng chí Tạ Anh Tuấn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk về vấn đề này.

Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Tạ Anh Tuấn. Ảnh: N. Xuân

♦ Thưa đồng chí, sau khi bộ máy chính quyền địa phương hai cấp được kiện toàn, chủ trương phân cấp, phân quyền cho cấp xã, phường đã được tỉnh Đắk Lắk thực hiện như thế nào?

Sau khi sắp xếp, tỉnh Đắk Lắk có 102 đơn vị hành chính cấp xã (bao gồm 14 phường, 88 xã). Trên cơ sở các văn bản hướng dẫn của Trung ương, Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh đã khẩn trương ban hành các quyết định về tổ chức bộ máy, nhân sự và chỉ đạo tổ chức vận hành thử nghiệm mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Đến ngày 1/7/2025, bộ máy chính quyền mới chính thức đi vào hoạt động ổn định, thông suốt, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả và phục vụ tốt nhân dân.

Chính quyền cấp xã mới đã nhanh chóng kiện toàn tổ chức, bố trí cán bộ, công chức, viên chức, triển khai các nhiệm vụ theo phân cấp, ủy quyền; tổ chức kỳ họp HĐND lần thứ Nhất thông qua quyết định thành lập các ban, phòng chuyên môn và trung tâm phục vụ hành chính công, bảo đảm kịp thời triển khai nhiệm vụ.

Cùng với ổn định tổ chức bộ máy theo mô hình mới, tỉnh đã ban hành nhiều văn bản cụ thể hóa, phân định rõ trách nhiệm, thẩm quyền giữa cấp tỉnh và cấp xã, phường; đồng thời đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng chuyển đổi số để bảo đảm bộ máy vận hành thông suốt, hiệu quả.

Chính quyền cấp xã mới đã tổ chức thực hiện, triển khai và bảo đảm thi hành pháp luật, quyết định các vấn đề được chính quyền địa phương cấp tỉnh phân cấp, ủy quyền. Theo đó, chính quyền cấp xã đã triển khai các nội dung về tài chính theo phân cấp, ban hành kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của địa phương; chỉ đạo các bộ phận chuyên môn tham mưu ban hành kế hoạch thuộc từng lĩnh vực chuyên môn để triển khai thực hiện; kiện toàn và bố trí công chức, viên chức tại trung tâm phục vụ hành chính công; đề nghị cấp tài khoản quản lý văn bản (idesk) để xử lý văn bản trên môi trường mạng, chủ động rà soát thủ tục hành chính (TTHC) nhằm giảm thời gian giải quyết, nâng cao chất lượng phục vụ. Đồng thời thực hiện và tăng cường công tác quản lý nhà nước theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương; bước đầu rà soát và tổng hợp để có dữ liệu tích hợp phục vụ cho công tác quản lý nhà nước của chính quyền địa phương.

Chủ tịch UBND phường Cư Bao Y Cing Mlô (bìa trái) lắng nghe cán bộ thôn trình bày đề xuất các vấn đề ở cơ sở. Ảnh: N. Xuân

Tỉnh cũng xác định ưu tiên phân quyền ở những lĩnh vực gắn trực tiếp với đời sống người dân và doanh nghiệp, như: đất đai, đầu tư xây dựng cơ bản, quản lý đô thị, tài chính - ngân sách, cấp phép kinh doanh và dịch vụ công thiết yếu. Đặc biệt là việc thực hiện một số TTHC liên quan trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh. Việc ưu tiên này nhằm bảo đảm giải quyết thủ tục nhanh gọn, giảm khâu trung gian, tạo môi trường thuận lợi thu hút đầu tư và nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân.

Qua thời gian triển khai, có thể khẳng định mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã tạo sự thay đổi rõ rệt trong công tác chỉ đạo, điều hành. Tính chủ động, trách nhiệm của cấp xã, phường được nâng lên; nhiều TTHC được giải quyết nhanh gọn ngay tại cơ sở, giảm phiền hà cho người dân.

♦ Trong quá trình thực hiện, những khó khăn, thách thức lớn nhất ở cấp xã, phường là gì, đặc biệt trong các lĩnh vực mới được phân quyền như đất đai, xây dựng, tài chính - ngân sách..., thưa đồng chí?

Khó khăn lớn nhất hiện nay nằm ở năng lực đội ngũ cán bộ cơ sở, khi một số lĩnh vực chuyên môn như đất đai, xây dựng, tài chính - ngân sách đòi hỏi trình độ, kỹ năng và sự am hiểu pháp luật rất cao. Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ thông tin ở một số xã, phường còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và quản lý trực tuyến. Tại một số xã, hệ thống công nghệ thông tin, trang thiết bị, máy móc của trung tâm phục vụ hành chính công chưa đồng bộ, tốc độ xử lý chậm; hạ tầng cơ sở của nhiều trung tâm chưa đáp ứng nhu cầu… Ngoài ra, khối lượng công việc tăng nhanh khi được phân quyền cũng gây áp lực đối với bộ máy và cán bộ cơ sở.

Công chức Trung tâm Phục vụ hành chính công phường Cư Bao hướng dẫn, hỗ trợ người dân giải quyết thủ tục hành chính về đất đai. Ảnh: N. Xuân

♦ Vậy tỉnh đã và sẽ triển khai những giải pháp gì nhằm hỗ trợ chính quyền cấp xã, phường khắc phục khó khăn, nâng cao năng lực, qua đó phục vụ người dân tốt hơn?

Để phát huy hiệu quả của mô hình chính quyền địa phương hai cấp và phân cấp, phân quyền, tỉnh tập trung thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp. Trong đó, rà soát, xây dựng, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật phù hợp với thực tiễn; đẩy mạnh việc hoàn thiện thể chế gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật; tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa TTHC, quy định kinh doanh, tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp; chủ động nghiên cứu, đề xuất chính sách, cơ chế, báo cáo cấp có thẩm quyền nhằm huy động, sử dụng linh hoạt, hiệu quả các nguồn lực, thúc đẩy tăng trưởng.

Bên cạnh đó, tỉnh chỉ đạo rà soát các quy hoạch tỉnh Đắk Lắk để điều chỉnh và tích hợp các quy hoạch hiện có phù hợp với các quy định, hướng dẫn của Trung ương; tăng cường liên kết vùng, thực hiện hiệu quả quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh; đẩy nhanh tốc độ, nâng cao chất lượng đô thị hóa và kinh tế đô thị.

Thực hiện rà soát, bố trí sắp xếp, sử dụng trụ sở, xử lý tài chính, tài sản công theo quy định; chủ động cân đối, bố trí ngân sách đầu tư, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp các trụ sở bảo đảm điều kiện làm việc của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; quản lý các dự án đầu tư theo quy định; ưu tiên bố trí nguồn lực đầu tư, xây dựng các công trình hạ tầng kỹ thuật, dịch vụ công thiết yếu phù hợp với đặc điểm tình hình thực tế tại địa phương.

Đồng thời, tăng cường xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu tập trung, chia sẻ thông tin giữa hai cấp nhằm giảm giấy tờ, thủ tục; triển khai các dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, 4 trên phạm vi liên thông; tăng cường sử dụng nền tảng quản lý điều hành thông minh để giám sát hiệu quả công việc và tương tác của mô hình chính quyền địa phương hai cấp; từng bước khắc phục những bất cập trong tiếp nhận, xử lý hồ sơ thủ tục hành chính.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp cải cách hành chính; xây dựng chính quyền điện tử, chuyển đổi số; hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh để thu hút các dự án lớn, các nhà đầu tư chiến lược…

♦ Trân trọng cảm ơn đồng chí!

Kỳ cuối: Kiến tạo, nâng chất nền hành chính phục vụ

Nguyễn Xuân - Hồng Hà - Việt An (thực hiện)