Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV:

Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn và minh bạch

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Chín, Quốc hội khóa XV, sáng 9/5 các đại biểu xem xét tờ trình và báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.

Trình bày tờ trình về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, dự án Luật tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý về thành lập, tổ chức và hoạt động có liên quan của doanh nghiệp; thúc đẩy phát triển doanh nghiệp, thu hút đầu tư vào sản xuất kinh doanh; góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, an toàn và minh bạch.

Dự án Luật được xây dựng nhằm đảm bảo tính cấp thiết, kịp thời, đầy đủ, đồng bộ, thống nhất, hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với yêu cầu của thực tiễn; đảm bảo thực thi cam kết quốc tế của Việt Nam trong triển khai hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền. Các quy định sửa đổi, bổ sung tại dự thảo Luật tuân thủ nguyên tắc đảm bảo quyền tự do kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình. Ảnh: quochoi.vn

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết: Dự thảo Luật đã tiếp tục thể chế hóa các quan điểm, chủ trương của Đảng về cắt giảm thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp gia nhập thị trường.

Ngoài việc kế thừa những cải cách, tiến bộ về ứng dụng công nghệ thông tin trong thủ tục thành lập doanh nghiệp trước đây, dự thảo Luật đã tiếp tục hiện đại hóa, chuyển đổi số mạnh mẽ trong công tác đăng ký doanh nghiệp thông qua việc sử dụng định danh cá nhân để thay thế cho toàn bộ giấy tờ truyền thống. Theo đó, dự thảo Luật đã bãi bỏ 2 nội dung giúp giảm giấy tờ mà doanh nghiệp, cá nhân phải nộp và giản lược thông tin doanh nghiệp phải kê khai cho cơ quan đăng ký kinh doanh.

Mặc dù Luật Doanh nghiệp đã được hoàn thiện nhiều phiên bản, tiếp cận đầy đủ với thông lệ tiên tiến trên thế giới về quản trị doanh nghiệp. Tuy nhiên vẫn còn một số quy định có vướng mắc phát sinh trong thực tiễn ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Để xử lý các vướng mắc, bất cập này và tăng cường hiệu quả của công tác hậu kiểm đối với doanh nghiệp, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung 23 nội dung (sửa đổi 16 nội dung, bổ sung 7 nội dung).

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: quochoi.vn

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi khẳng định, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết, cơ sở chính trị và cơ sở thực tiễn xây dựng dự án Luật, trình Quốc hội xem xét, thông qua theo trình tự, thủ tục rút gọn. Nội dung dự án Luật bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, tính tương thích với điều ước quốc tế có liên quan mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên; bảo đảm yêu cầu về quốc phòng, an ninh. Hồ sơ dự án Luật đủ điều kiện để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ Chín.

Về các quy định liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi (CSHHL) của doanh nghiệp”, Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, dự thảo Luật quy định khái niệm về “CSHHL của doanh nghiệp” theo hướng chung, mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết về tiêu chí xác định CSHHL của doanh nghiệp là tương đồng với quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền về “CSHHL của khách hàng là tổ chức”; quy định nghĩa vụ chung của doanh nghiệp và trách nhiệm của cơ quan đăng ký kinh doanh trong thu thập, kê khai, cập nhật, lưu giữ, lưu trữ thông tin về CSHHL của doanh nghiệp, giao Chính phủ quy định chi tiết về việc kê khai thông tin về CSHHL của doanh nghiệp là phù hợp với định hướng đổi mới trong công tác xây dựng luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra. Ảnh: quochoi.vn

Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị tiếp tục rà soát, quy định rõ hơn chủ thể doanh nghiệp cần kê khai trên cơ sở tối ưu hóa thông tin khai thác từ hệ thống cơ sở dữ liệu sẵn có, ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý nhà nước về doanh nghiệp, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; rà soát quy định chuyển tiếp bảo đảm hợp lý, khả thi đối với doanh nghiệp được thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực.

Bên cạnh đó, Ủy ban đề nghị Chính phủ quan tâm chỉ đạo Bộ, các cơ quan ngang Bộ có liên quan và địa phương khẩn trương xây dựng Nghị định của Chính phủ bảo đảm có hiệu lực đồng thời với Luật và đáp ứng yêu cầu của FATF (Lực lượng đặc nhiệm tài chính về chống rửa tiền); bảo đảm không mâu thuẫn với các quy định của pháp luật về phòng, chống rửa tiền, gây khó khăn, vướng mắc cho các doanh nghiệp; quy định ở mức độ hợp lý, khả thi, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp; thực hiện các biện pháp hỗ trợ và bảo đảm điều kiện thực hiện khác để không tạo thêm áp lực hoạt động doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp thực hiện các quyền về tự do kinh doanh với chi phí thấp.

Bên cạnh đó, cần tiếp tục thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp khác về phòng, chống rửa tiền theo khuyến nghị của FATF, chú trọng công tác thi hành pháp luật, bảo đảm mục tiêu Việt Nam không bị đưa vào danh sách đen…

Trong phiên làm việc buổi sáng, Quốc hội cũng đã xem xét các tờ trình, báo cáo thẩm tra về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch và thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).

Lan Anh (tổng hợp)