Người nuôi cá lồng bè lao đao sau lũ lớn

Đợt mưa lũ lịch sử vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Tại xã Ea Na và xã Krông Ana, hàng trăm hộ nuôi cá lồng bè điêu đứng khi toàn bộ vốn liếng, công sức của cả năm bị cuốn trôi theo dòng nước lũ.

Gánh nặng “vay chồng vay”

Một tuần sau bão lũ, khu vực nuôi cá lồng bè trên sông Sêrêpốk và sông Krông Ana thuộc địa phận xã Ea Na và Krông Ana vẫn chìm trong không khí ảm đạm. Hầu hết các bè cá của người dân bỏ trống do cá chết hàng loạt. Theo người dân, mưa lớn kéo dài khiến mực nước dâng cao, dòng chảy mạnh mang theo rác thải, phù sa, làm cá sốc nước và chết hàng loạt.

Đứng bên những lồng cá trống rỗng, ông Dương Phi Phi (xã Krông Ana) xót xa: “Gia đình tôi có 45 bè với hơn 100 tấn cá, giờ chết sạch. Nợ ngân hàng thì vẫn còn, thật sự không biết bắt đầu lại từ đâu”. Theo ông Phi, phần lớn cá nuôi là cá diêu hồng đã đến kỳ thu hoạch, nhưng nước lũ về quá nhanh khiến người dân không kịp trở tay.

Cùng chung cảnh ngộ, anh Văn Đức Huy (xã Krông Ana) cho biết: “Dù đã neo đậu cẩn thận, nhưng nước chảy quá xiết khiến cá chết hàng loạt. Gia đình tôi mất khoảng 160 tấn cá, thiệt hại hơn 6,4 tỷ đồng. Trong bối cảnh giá thức ăn và chi phí đầu vào ngày càng tăng, thiệt hại này khiến chúng tôi rơi vào cảnh kiệt quệ, nợ chồng nợ. Mong mỏi lớn nhất của người dân lúc này là chính quyền sớm có chính sách hỗ trợ về vốn, giống và kỹ thuật để chúng tôi có thể khôi phục sản xuất, ổn định sinh kế”.

Tại xã Ea Na, Doanh nghiệp Minh Nguyên có 18 bè cá với tổng thể tích hơn 5.000 m³ cũng thiệt hại khoảng 25%, ước tính 350 triệu đồng. Ông Trần Khánh Minh, chủ doanh nghiệp cho biết phần lớn các hộ nuôi cá lồng bè trên địa bàn vẫn đang gặp nhiều khó khăn về nguồn vốn để tái sản xuất. Nhiều hộ phải chấp nhận cảnh “vay chồng vay” để có kinh phí gia cố lồng bè, mua con giống và thức ăn chăn nuôi. Bên cạnh đó, đợt xả lũ vừa qua khiến nhiều hộ mất trắng, không còn khả năng đầu tư khôi phục sản xuất, nguy cơ bỏ nghề ngày càng lớn.

Cá chết nổi trắng bè của một hộ dân tại xã Ea Na.

Cần có phương án hỗ trợ kịp thời

Hiện nay, khu vực sông Sêrêpốk, sông Krông Ana và sông Krông Nô có khoảng 30 hộ nuôi cá lồng bè với hơn 1.000 bè cá, tổng sản lượng đạt trên 5.000 tấn mỗi năm. Đây là nguồn thu nhập chính của nhiều gia đình, góp phần phát triển kinh tế địa phương. Tuy nhiên, mưa lớn từ ngày 6 - 8/11, nước lũ từ thượng nguồn đổ về mạnh, cộng với gió to và dòng chảy xiết đã khiến hàng trăm tấn cá nuôi trong lồng bè chết hàng loạt.

Theo thống kê sơ bộ, xã Krông Ana có 10 hộ nuôi cá bị ảnh hưởng, với 199 lồng nuôi, tổng thể tích khoảng 14.300 m³ nước. Lượng cá chết ước tính hơn 1.168 tấn, gây thiệt hại hơn 46,7 tỷ đồng. Tại xã Ea Na, có 48 lồng nuôi bị thiệt hại, tổng thể tích lồng nuôi hơn 13.800 m³ nước, giá trị thiệt hại khoảng 3,35 tỷ đồng.

Ngay sau khi phát hiện cá chết hàng loạt, chính quyền các địa phương đã kịp thời cử lực lượng kiểm tra, hướng dẫn người dân thu gom, xử lý cá chết đúng quy định nhằm tránh ô nhiễm môi trường. UBND các xã phối hợp với hợp tác xã, thôn buôn khơi thông dòng chảy, tiêu úng, rà soát thiệt hại để tổng hợp, báo cáo cấp trên xem xét hỗ trợ.

Theo lãnh đạo UBND xã Ea Na và xã Krông Ana, đây là đợt thiên tai gây thiệt hại lớn nhất trong nhiều năm trở lại đây đối với nghề nuôi cá lồng bè trên sông. Chính quyền địa phương đang khẩn trương thống kê thiệt hại, đề xuất tỉnh có phương án hỗ trợ kịp thời, giúp bà con sớm ổn định cuộc sống.

Sự việc lần này cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về nâng cao năng lực phòng chống thiên tai cho vùng nuôi thủy sản, cải thiện hệ thống cảnh báo sớm, áp dụng kỹ thuật nuôi thích ứng với biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, cần xem xét xây dựng cơ chế bảo hiểm nông nghiệp hoặc quỹ cứu trợ cho người nuôi cá lồng bè, nhằm giảm thiểu rủi ro và tạo điều kiện để bà con yên tâm đầu tư, phát triển kinh tế lâu dài.

Anh Phương