Đắk Tô – Tân Cảnh: Tìm lại dấu xưa một thời hào hùng

Nằm trên một quả đồi cao 600 m, Di tích lịch sử Chiến thắng Đắk Tô - Tân Cảnh cách thị trấn Đắk Tô 1 km về hướng Tây Nam, cạnh Quốc lộ 14, trên đường đi từ thị trấn Đắk Tô đến huyện Ngọc Hồi. Thời chiến tranh chống Mỹ, Đắk Tô – Tân Cảnh có vị trí chiến lược vô cùng xung yếu, đây là vùng ngã ba biên giới Việt – Miên - Lào. Quân Mỹ - ngụy đã xây dựng nơi đây thành tập đoàn cứ điểm mạnh, hầu như bất khả xâm phạm! Nhưng vào mùa hè năm 1972, cứ điểm Đắk Tô – Tân Cảnh đã thất thủ dưới tay quân Giải phóng.

Theo những tư liệu lịch sử, trận quyết chiến bắt đầu vào 15 giờ ngày 23-4-1972. Mở màn, quân Giải phóng đã pháo kích dồn dập, dữ dội vào căn cứ Tân Cảnh. Rạng sáng 24-4-1972, xe tăng T54 hành tiến qua thị trấn Tân Cảnh, xông lên chiếm lĩnh trận địa phía đông căn cứ Tân Cảnh. Đến 11 giờ ngày 24-4-1972, Trung đoàn 66 quân Giải phóng đã làm chủ hoàn toàn căn cứ Tân Cảnh. Đây là chiến thắng có ý nghĩa quan trọng, giải phóng một vùng đất rộng lớn ở Bắc Tây Nguyên, góp phần làm thay đổi cục diện, tình hình giữa ta và địch lúc bấy giờ, tạo thế mạnh cho phái đoàn ta ở Hội nghị Paris 1973, xây dựng tiền đề cho chiến thắng mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.                                          

Tượng đài Chiến thắng Đắk Tô – Tân Cảnh.

Ngày nay, đến thăm Di tích lịch sử Chiến thắng Đắk Tô - Tân Cảnh, du khách sẽ rất ấn tượng khi nhìn thấy tận mắt  hai chiếc xe tăng với số hiệu 377 và 472 lịch sử đã làm nên những chiến công hiển hách được trưng bày ở hai bên Tượng đài Chiến thắng. Xe tăng số hiệu 377 thuộc Trung đội 3, Đại đội 7, Tiểu đoàn 297, nay là Đại đội 7, Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 273, Quân đoàn 3. Xe pháo tự hành 472 thuộc Bộ Tư lệnh Tăng Thiết giáp đã phối hợp với Tiểu đoàn Tăng 297 và bộ binh tấn công tiêu diệt tập đoàn cứ điểm E42 của địch, làm nên chiến thắng Đắk Tô – Tân Cảnh hào hùng!

Ngày 22-12-2016, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt cho địa điểm chiến thắng Đắk Tô - Tân Cảnh của tỉnh Kon Tum.

Gần nửa thế kỷ sau chiến tranh, ngày nay, Bắc Tây Nguyên đã hồi sinh, thay da đổi thịt. Thị trấn Đắk Tô nhà cửa, phố xá san sát khang trang, chợ búa đông vui, người xe tấp nập. Hai bên đường Hồ Chí Minh thênh thang dưới chân đại ngàn Ngọc Linh là những xóm làng thanh bình, yên ả, ngút ngàn màu xanh rẫy cà phê, cao su…      

Đặng Hoàng Thám