Ông Shinzo Abe tái đắc cử Thủ tướng Nhật Bản

Ngày 24-12, ông Shinzo Abe đã được tái bổ nhiệm làm Thủ tướng Nhật Bản trong phiên họp đặc biệt của Quốc hội nước này sau khi đảng Dân chủ Tự do (LDP) của ông giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử Hạ viện ngày 14-12 vừa qua.

Theo kết quả bỏ phiếu tại Hạ viện, ông Abe, 60 tuổi, đã giành được 328 phiếu ủng hộ, trong khi quyền thủ lĩnh đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) đối lập Katsuya Okada chỉ giành được 73 phiếu. Ngoài ra, ông Abe cũng nhận được 135 phiếu ủng hộ trong số 240 phiếu bầu tại Thượng viện.

Trước phiên họp, nội các Nhật Bản đã đồng loạt từ chức để mở đường cho ông Abe thành lập nội các mới vào chiều cùng ngày. Và chiều 24-12, Thủ tướng tái đắc cử Shinzo Abe đã công bố danh sách nội các mới chỉ với một thay đổi duy nhất ở chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng. Theo đó, cựu Cục trưởng Cục phòng vệ Gen Nakatani trở thành Bộ trưởng Quốc phòng thay thế ông Akinori Eto, người vướng phải bê bối quỹ chính trị trước khi diễn ra cuộc bầu cử Hạ viện. Ông Nakatani được cho là một nhân vật có chung quan điểm với Thủ tướng Abe là cổ suý cho một vai trò an ninh lớn hơn của Nhật Bản.

Nội các mới – cũng là nội các thứ ba của Thủ tướng Abe kể từ khi nhận nhiệm sở hồi cuối năm 2012 – đã chính thức tuyên thệ tại một buổi lễ ra mắt tại Cung điện Hoàng gia Nhật Bản vào cuối ngày 24-12.

Tân Bộ trưởng quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani. (Nguồn: Reuters)

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Eto trong nội các cải tổ hồi tháng 9-2014 đã từ chối đề nghị giữ lại chức vụ do lo ngại phe đối lập có thể sẽ tiếp tục công kích ông xung quanh vụ bê bối quỹ chính trị để gây ảnh hưởng đến các cuộc thảo luận tại Quốc hội về một dự luật liên quan đến thay đổi chính sách an ninh của Nhật Bản. Chỉ vài ngày sau khi nhận nhiệm sở, cựu Bộ trưởng Eto đã phải hứng chịu chỉ trích liên quan đến sự liên đới của ông với khoản tiền 3,5 triệu yen được chi trong báo cáo quỹ tranh cử dưới dạng “tiền quyên góp” cho cá nhân ông từ đơn vị chịu trách nhiệm quản lý quỹ tranh cử dưới quyền – một động thái mà các nghị sỹ đối lập cho là vi phạm luật bầu cử. Ông Eto đã điều chỉnh báo cáo trên đồng thời cho rằng đây chỉ là một lỗi nghiệp vụ.

Tân bộ trưởng quốc phòng Nakatani được xem có quan điểm “cứng rắn” với chủ trương quân đội Nhật phải có khả năng đánh phủ đầu kẻ thù trước nguy cơ bị tấn công. Ông Nakatani từng trở thành cựu sĩ quan Lực lượng phòng vệ (SDF) đầu tiên giữ chức vụ Cục trưởng Cục phòng vệ, cơ quan tiền thân của Bộ Quốc phòng Nhật Bản hiện nay, dưới thời Thủ tướng Junichiro Koizumi hồi năm 2001. Ông Nakatani chịu trách nhiệm giám sát đạo luật khẩn cấp quy định về việc Nhật Bản sẽ đáp trả ra sao trong bối cảnh xảy ra một cuộc tấn công quân sự. Thủ tướng Abe nói kinh nghiệm dày dặn của ông Nakatani là lý do ông được bổ nhiệm, mặt khác cũng nhấn mạnh Nhật mong muốn cải thiện quan hệ với láng giềng Hàn Quốc, Trung Quốc và Nga.

Thủ tướng Abe cũng muốn định hình lại chính sách an ninh hậu chiến của Nhật Bản bằng các biện pháp về mặt luật pháp kể từ mùa Xuân năm 2015 cũng như tái khởi động các nhà máy điện hạt nhân hiện vẫn đang ngừng hoạt động do lo ngại về yếu tố an toàn sau sự cố điện hạt nhân Fukushima hồi năm 2011.

Trong cuộc bầu cử này, LDP và đối tác trong liên minh cầm quyền, đảng Công minh Mới (NKP), đã giữ được đa số 2/3 tại Hạ viện có 475 ghế, làm gia tăng cơ hội để ông Abe trở thành một trong số những vị thủ tướng có nhiệm kỳ dài ở Nhật Bản và thực hiện được mục tiêu sửa đổi bản Hiến pháp hoà bình. Ông Abe từng khẳng định chính quyền của ông sẽ trình dự luật lên phiên họp Quốc hội thường kỳ vào năm sau để hợp pháp hoá việc sử dụng quyền phòng vệ tập thể, bảo đảm tiến độ sửa đổi định hướng quốc phòng Nhật-Mỹ trở lại mốc dự kiến vào nửa đầu năm 2015.

Chính quyền Abe đã thay đổi cách hiểu đối với Hiến pháp hồi tháng 7-2014, cho phép SDF hỗ trợ các đồng minh như Mỹ nếu các nước này bị tấn công vũ trang.

Sau cú sụt giảm ngoài mong đợi về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý 3-2014 khiến ông Abe phải hoãn tăng thuế tiêu dùng lần hai đến năm 2017, Thủ tướng Abe đã phải tìm kiếm sự đồng thuận của cử tri đối với các chính sách kinh tế Abenomics. Ngoài ra, để giảm thiểu tác động của sự sụt giảm mạnh đồng yen, nội các mới của ông Abe sẽ thông qua gói kích thích kinh tế khẩn cấp trước cuối năm nay và khoản dự chi ngân sách tài khoá 2015, dự định công bố vào tháng Một.

Nhờ kết quả tốt của LDP trong bầu cử Hạ viện, Tổng Thư ký LDP Sadakazu Tanigaki và các lãnh đạo khác của đảng cầm quyền cũng hy vọng sẽ giữ được các vị trí của mình để chuẩn bị cho bầu cử địa phương vào mùa Xuân năm tới. Tại ngày đầu tiên của kỳ họp quốc hội, Hạ viện cũng bầu cựu Ngoại trưởng Nobutaka Machimura làm Chủ tịch thay thế ông Bunmei Ibuki.

H.T (tổng hợp)