Nâng cao kiến thức, kỹ năng sơ cấp cứu, phòng tránh tai nạn thương tích

Theo thống kê từ các cơ sở y tế trên cả nước, trung bình mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 1,1 triệu trường hợp bị tai nạn thương tích đến khám và điều trị tại cơ sở y tế, trong đó hơn 30.000 người tử vong.

Tại Đắk Lắk, theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, năm 2024 khu vực phía Tây ghi nhận 39.382 trường hợp bị tai nạn thương tích với 416 trường hợp tử vong; trong đó chủ yếu là tai nạn giao thông (chiếm gần 1/2 tổng số trường hợp tử vong do tai nạn thương tích), đuối nước (chiếm gần 15% tổng số tử vong), tai nạn do bỏng...

Bác sĩ CKII Nguyễn Doãn Sơn, Phó Trưởng Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên) cho biết, hiện nay, trung bình một ngày Khoa tiếp nhận khoảng 40 trường hợp bị tai nạn thương tích, trong đó tai nạn giao thông chiếm tỷ lệ nhiều nhất, kế đến là tai nạn lao động, tai nạn đuối nước, tai nạn bỏng. Tai nạn thương tích thường tăng lên theo mùa, theo ngày, chẳng hạn lễ, Tết, thứ bảy, chủ nhật tiếp nhận nhiều bệnh nhân do tai nạn giao thông; mùa hè chủ yếu là đuối nước, bỏng; mùa thu hoạch nông sản thì có nhiều trường hợp té ngã, chấn thương cổ, cột sống…

Các bác sĩ của Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên) hướng dẫn cách sơ cấp cứu ban đầu khi bị đuối nước. Ảnh: Bảo Trọng

Đáng lưu ý là nhiều trường hợp bị tai nạn thương tích không được sơ cứu đúng cách trước khi đưa đến bệnh viện nên hậu quả để lại rất nặng nề.

“Chẳng hạn một người bị gãy xương đùi, hoặc té ngã gãy cổ, gãy đốt sống lưng, nếu không dùng thanh gỗ cố định vị trí gãy cho nạn nhân mà bế nạn nhân đi cấp cứu ngay thì hành động bế xốc nạn nhân lên sẽ làm nặng thêm cột sống, nhiều khi cột sống chưa đến nỗi gãy nhưng nếu không biết cách xử trí sẽ làm tổn thương thứ phát, dễ đứt ngang tủy hoặc để lại di chứng không có khả năng hồi phục cũng như không phẫu thuật được. Hay như tai nạn đuối nước, nếu không được sơ cấp cứu sớm sẽ gây nên tình trạng thiếu oxy, đặc biệt là thiếu oxy não dễ để lại di chứng khiến bệnh nhân sống thực vật hoặc ảnh hưởng về phát triển về trí tuệ... Đối với tai nạn thương tích do bỏng, da có chức năng là ngăn cản các độc tố xâm nhập vào trong máu. Trường hợp bị bỏng không xử trí đúng cách, các độc tố sẽ thấm ngay vào trong mao mạch và đi vào máu của bệnh nhân. Hoặc có những trường hợp bị bỏng tự ý đắp lá cây dễ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng; việc đắp kem đánh răng chỉ làm giảm nóng, giúp làm mát chứ không giúp ích gì cho quá trình hồi phục mà nó còn làm cho nặng thêm tổn thương của bệnh nhân”, bác sĩ Sơn cho hay.

Để phòng, chống tai nạn thương tích, bên cạnh việc tuyên truyền, nâng cao ý thức giúp người dân cảnh giác, tuân thủ các quy định về bảo đảm an toàn, chú ý cảnh báo những nơi nguy hiểm thì các cơ quan chức năng cần tăng cường tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn nâng cao kiến thức, kỹ năng sơ cấp cứu ban đầu cho những cán bộ phụ trách công tác phòng, chống tai nạn thương tích ở các địa phương, học sinh, sinh viên và người dân.

Đặc biệt, cần tuyên truyền đến mọi người dân khi gặp trường hợp bị tai nạn, nếu không có chuyên môn về sơ cứu thì nên liên hệ với nhân viên y tế gần nhất để cùng sơ cấp cứu tại chỗ hoặc dùng điện thoại mở loa ngoài với nhân viên y tế để họ hướng dẫn sơ cấp cứu thì sẽ an toàn cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, các gia đình có trẻ nhỏ cần hết sức chú ý bảo đảm an toàn cho con trẻ, tạo dựng môi trường an toàn cho trẻ, đồng thời cần dạy trẻ kỹ năng an toàn khi tiếp xúc với nước, dạy bơi cho trẻ và kỹ năng sơ cấp cứu căn bản; cung cấp cho trẻ kiến thức, kỹ năng tham gia giao thông an toàn…

Ngọc Lan - Mỹ Hạnh