Phát huy vai trò người uy tín, già làng ở buôn Drang Phốk

Nhiều năm qua, buôn Drang Phôk (xã Buôn Đôn) luôn giữ vững sự đoàn kết, an ninh và phát triển nhờ phát huy tốt vai trò nòng cốt của già làng, người uy tín.

Già làng Y Phưn Ksơr (77 tuổi), người uy tín - ông Y Mốk Hra (67 tuổi) đã trở thành điểm tựa tinh thần, góp phần bồi đắp khối đại đoàn kết, xây dựng buôn Drang Phốk ngày càng đổi thay. Cả hai đều là những người được cộng đồng gửi gắm sự tin tưởng bởi sự gương mẫu và trách nhiệm.

“Hạt nhân” trong cộng đồng

Buôn Drang Phôk nằm trong vùng lõi Vườn quốc gia Yok Đôn, cách trung tâm xã Buôn Đôn 20 km; toàn buôn có 146 hộ với 537 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm 80%, gồm 7 dân tộc cùng sinh sống.

Vợ chồng già làng Y Phưn Ksơr (ở buôn Drang Phốk, xã Buôn Đôn) xem lại những kỷ niệm thời ông còn trong lực lượng thanh niên xung phong.

Buôn Drang Phốk có lịch sử lâu đời với nhiều sự tích quanh việc hình thành buôn; dù ký ức không còn trọn vẹn như trước, già Y Phưn vẫn còn nhớ câu chuyện nàng H’Rang - chàng Phốk gắn với sự ra đời của buôn mà ông, bà ngày xưa truyền miệng. Chuyện kể rằng: Thưở xa xưa, một cô gái tên H’Rang sống bên dòng sông chảy ngược của vùng Bản Đôn. Trước khi người Lào đến sinh sống cuối thế kỷ XVIII - đầu XIX, một chàng trai tên Phốk từ miền hạ nguồn ngược dòng đến đây. Họ gặp nhau, yêu nhau và lập nên nơi cư trú đầu tiên. Từ tên của đôi trai gái ấy mà cộng đồng sau này gọi vùng đất là Drang Phốk.

Không chỉ là “kho tư liệu sống” về văn hóa, già Y Phưn còn là chứng nhân của những giai đoạn lịch sử của xã Buôn Đôn. Năm 1973, cụ tham gia du kích xã Cư Min (huyện Ea Súp), sau ngày giải phóng tiếp tục làm thanh niên xung phong khai hoang ở cánh đồng buôn Jang (nay là cánh đồng thôn 16, xã Ea Wer). Ở chiến trường hay lao động sản xuất, cụ đều giữ tinh thần trách nhiệm, góp phần dựng xây vùng đất mới.

Cụ Y Mốk Hra cùng với cán bộ Đồn Biên phòng Sêrêpốk tuần tra trên các tuyến đường nội buôn Drang Phốk (xã Buôn Đôn).

Nếu già Y Phưn là biểu tượng văn hóa, thì ông Y Mốk lại là nhịp cầu gắn kết giữa chính quyền và người dân buôn Drang Phốk. Là một trong những người đầu tiên của buôn biết chữ, từng công tác tại lực lượng kiểm lâm và ngành văn hóa, ông Y Mốk Hra dành gần như trọn đời để đồng hành cùng sự phát triển của buôn làng. Nhờ hiểu biết rộng và gần gũi với bà con, ông là kênh phản ánh thông tin quan trọng, góp phần giúp chủ trương, chính sách được thực hiện hiệu quả.

Giữ lửa văn hóa, lan tỏa tinh thần gương mẫu

Đối với đồng bào DTTS, già làng không chỉ có uy tín mà còn là người giữ hồn văn hóa của buôn. Ở Drang Phôk, vai trò ấy thể hiện rõ nhất qua sự am hiểu và tận tâm của già Y Phưn Ksơr.

Già làng Y Phưn Ksơr (buôn Drang Phốk, xã Buôn Đôn) kể chuyện thời ông tham gia du kích xã Min (huyện Ea Súp cũ - năm 1973) chống lại FULRO.

Hằng năm, buôn Drang Phốk đều đặn tổ chức Lễ cúng bến nước dịp Tết Nguyên đán và Lễ cúng cầu mây, cầu mưa vào tháng 8 hằng năm. Đây là những nghi lễ quan trọng trong đời sống của cộng đồng M’Nông, Êđê, J’Rai… sinh sống tại Drang Phốk. Già Y Phưn là người duy nhất còn nhớ trọn vẹn bài cúng, từng bước nghi lễ và giữ vai trò chủ lễ trong mỗi dịp tổ chức.

Trong khi đó, ông Y Mốk Hra góp phần quan trọng trong củng cố hệ thống chính trị cơ sở. Chi bộ buôn Drang Phốk hiện có 12 đảng viên, các đoàn thể hoạt động nền nếp. Phát huy vai trò đảng viên, ông Y Mốk Hra luôn chủ động phối hợp cùng cấp ủy, chính quyền nắm bắt tâm tư người dân, kiến nghị nội dung tuyên truyền phù hợp, nhất là trong vấn đề chuyển đổi cây trồng, đảm bảo an ninh trật tự, thực hiện chính sách dân số, môi trường.

Đồng chí Sao Y Me, Phó Bí thư Đảng ủy xã Buôn Đôn trao Huy Hiệu 30 năm tuổi đảng cho ông Y Mốk Hra (bìa phải) Chi bộ buôn Drang Phốk và ông Lê Hữu Long Chi bộ buôn Ea Rông.

Nhờ vậy, các phong trào thi đua yêu nước lan tỏa đến từng hộ dân, có thể kể đến như: Người cao tuổi với phong trào “Tuổi cao gương sáng”; Cựu chiến binh tham gia xây dựng Đảng, chính quyền; Nông dân chuyển đổi mô hình sản xuất, áp dụng kỹ thuật mới; Phụ nữ tích cực trong cuộc vận động “5 không, 3 sạch”; Thanh niên đi đầu trong chuyển đổi số, tình nguyện vì cộng đồng.

Công tác an sinh xã hội nhận được sự đồng thuận cao trong cộng đồng các dân tộc ở buôn Drang Phốk. Từ đầu năm 2025 đến nay, người dân ủng hộ Quỹ “Đền ơn đáp nghĩa”, “Vì người nghèo” hơn 4,5 triệu đồng; hỗ trợ đồng bào vùng thiên tai hơn 2 triệu đồng. Buôn đã được hỗ trợ xây mới 13 căn nhà cho hộ khó khăn, trong đó có 1 nhà Đại đoàn kết trị giá 80 triệu đồng… Kết quả trên là minh chứng cho tình đoàn kết bền chặt của cộng đồng các dân tộc buôn Drang Phốk.

Tạo nền tảng phát triển bền vững

Toàn buôn Drang Phôk có 112 ha đất sản xuất, trong đó 40 ha trồng lúa 2 vụ và 1 vụ. Năng suất ngày càng ổn định là kết quả của sự đồng lòng, trong đó có vai trò dẫn dắt của già làng, người uy tín trong vận động bà con chuyển đổi mô hình sản xuất, mở rộng chăn nuôi, hạn chế các tập tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn minh.

Lãnh đạo Đảng ủy xã Buôn Đôn tặng hoa chúc mừng ngày Đại đoàn kết ở buôn Drang Phốk.

Công tác quốc phòng, an ninh được giữ vững. Người uy tín cụ Y Mốk đóng vai trò quan trọng trong tuyên truyền Ngày Biên phòng toàn dân, nâng cao cảnh giác, phối hợp bảo vệ chủ quyền biên giới. Năm 2025, buôn có 3 thanh niên trúng tuyển nghĩa vụ quân sự, đạt chỉ tiêu giao, tiếp nối truyền thống trách nhiệm của thế hệ trước.

Nhờ sự nêu gương của già làng, người uy tín, buôn Drang Phôk nhiều năm liền đạt danh hiệu “Buôn văn hóa”. Năm 2025, có 134 hộ đạt “Gia đình văn hóa”; các hoạt động thể thao, văn nghệ duy trì thường xuyên, tạo đời sống tinh thần phong phú, gắn kết cộng đồng.

Lãnh đạo UBND xã Buôn Đôn và các cơ quan, ban, ngành, gặp gỡ, trao đổi với ông Y Mốk Hra.

Ông Duy Phú Bkrông, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Buôn Đôn, khẳng định: “Vai trò của già làng, người uy tín ở Drang Phôk không chỉ bằng lời nói, mà bằng chính cuộc đời, uy tín và sự tận tụy của những người như cụ Y Phưn Ksơr, ông Y Mốk Hra. Họ là điểm tựa tinh thần, là cầu nối giữa truyền thống với hiện đại, tạo động lực để Drang Phốk phát triển và giữ vững khối đại đoàn kết toàn dân”.

Hà Anh