Thăm di tích lịch sử Đồn điền Rossi

Là đồn điền vừa trồng cà phê vừa trồng cao su do người Pháp thành lập vào năm 1926, Đồn điền Rossi (đường Trần Hưng Đạo, phường Đạt Hiếu, thị xã Buôn Hồ) là một trong số các đồn điền người Pháp thành lập nhằm phục vụ công cuộc khai thác, bóc lột các thuộc địa ở Đông Dương và Việt Nam.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, công nhân Đồn điền Rossi cùng với công nhân các đồn điền tại Đắk Lắk đã kiên cường đấu tranh nhằm chống lại sự áp bức, bóc lột tàn bạo của tư bản thực dân, giành độc lập, giành chính quyền.

Tại đây, lực lượng cách mạng đã móc nối, gặp gỡ những công nhân người dân tộc thiểu số có ý thức giác ngộ cách mạng để xây dựng cơ sở cách mạng trong đồn điền; đồng thời thông qua công nhân tiếp xúc với chủ đồn điền để vận động họ đóng góp lương thực, thực phẩm nuôi bộ đội; đứng ra móc nối với lực lượng bảo an tại khu vực H4 để che giấu việc tiếp tế lương thực, thực phẩm, thuốc men, đạn dược cho cách mạng. Đổi lại, lực lượng cách mạng bảo đảm cho Đồn điền Rossi được làm ăn bình thường trên vùng đất thuộc quyền kiểm soát của cách mạng; tin tức các cuộc càn quét của Mỹ - ngụy vào khu vực đồn điền được thông báo trước cho chủ đồn điền để họ đối phó, không để công nhân đi lại nơi có chiến sự, tránh thương vong và bị bắt đi lính...

Đồn điền Rossi nhìn từ trên cao.

Như vậy, Đồn điền Rossi là nơi ghi dấu và tri ân công lao của các thế hệ công nhân của đồn điền, bởi họ đã biến một đồn điền của thực dân thành một cơ sở vững chắc cho cách mạng. Những người công nhân ấy đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, đấu tranh cách mạng kiên cường và bất khuất, đoàn kết các dân tộc quyết tâm đánh địch, bám trụ giữ vững từng tấc đất, từng lô cao su, rẫy cà phê, bảo vệ thành quả cách mạng để giành lấy nền độc lập.

Ông Y Per Niê (tổ dân phố 3, phường An Lạc, thị xã Buôn Hồ) là một trong những người hoạt động cách mạng và thường xuyên móc nối với công nhân đồn điền nhớ lại: “Nơi đây, hằng ngày cứ vào chập tối, dưới một góc chân cầu thang của khu nhà làm việc, các nhu yếu phẩm, thuốc men được tập trung để tiếp tế cho lực lượng cách mạng. Đặc biệt, ông Rossi (chủ đồn điền) còn thường xuyên cho lực lượng cách mạng mượn chiếc xe ông thường dùng đi thăm đồn điền để vận chuyển hàng hóa tiếp tế nhằm tránh tai mắt, sự theo dõi của địch”.

Năm 2018, Đồn điền Rossi đã được UBND tỉnh xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh. Do chịu sự tác động của thời gian, môi trường, các hạng mục ở đồn điền dù bị xuống cấp nhẹ nhưng vẫn còn giữ được kiến trúc ban đầu và công năng sử dụng đều không bị thay đổi, với hệ thống công trình nhà ở và nhà làm việc của chủ đồn điền, giếng nước, nhà bếp, kho đá, đài nước... Ngày nay, qua những trang sử hào hùng về truyền thống đấu tranh của dân tộc, Đồn điền Rossi đã trở thành một "địa chỉ đỏ" của thị xã Buôn Hồ để giáo dục cho mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ về ý chí quật cường, truyền thống yêu nước của dân tộc. Qua đó, hun đúc tinh thần đấu tranh cách mạng bất khuất, khơi dậy lòng tri ân, biết ơn vô hạn các anh hùng liệt sĩ, đến các thế hệ công nhân đồn điền, đồng bào tử nạn trong các cuộc kháng chiến để bảo vệ nền độc lập của dân tộc.

Đến với Đồn điền Rossi, du khách còn được hiểu thêm về kiến trúc xây dựng đồn điền của thực dân Pháp, quá trình đem đến, trồng trọt, phát triển cây cà phê. Để rồi ngày nay cây cà phê đã trở thành một sinh kế nâng cao thu nhập cao cho người dân, là thế mạnh phát triển kinh tế của thị xã Buôn Hồ nói riêng và tỉnh Đắk Lắk nói chung.

Khu nhà ở và làm việc của chủ Đồn điền Rossi.

Phó Chủ tịch UBND thị xã Buôn Hồ Y Cing Mlô cho hay, toàn thị xã hiện có 5 di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh cấp tỉnh. Thời gian qua, thị xã đã đẩy mạnh việc tuyên truyền, quảng bá các lễ hội, danh lam, thắng cảnh, các di tích lịch sử văn hóa, trong đó có Đồn điền Rossi nhằm thu hút du khách đến tham quan, du lịch, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Hiện nay, thị xã đang tìm giải pháp để trùng tu, tôn tạo, đồng thời xúc tiến quảng bá, xúc tiến du lịch, đưa di tích Đồn điền Rossi trở thành một trong những điểm đến của du khách.

Thúy Hồng