Xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh Bia ghi dấu mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221, xã Hoà Xuân

Ngày 24/12, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 02418/QĐ-UBND về việc xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh đối với Bia ghi dấu mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221 (thuộc thôn Hảo Sơn Bắc, xã Hòa Xuân).

Theo Quyết định, di tích được xếp hạng thuộc loại hình di tích lịch sử, ghi dấu sự kiện mối nối ray cuối cùng hoàn thành tuyến đường sắt xuyên Đông Dương – một công trình giao thông quan trọng, có ý nghĩa đặc biệt về lịch sử, kinh tế và văn hóa trong giai đoạn đầu thế kỷ XX. Đây là minh chứng sinh động cho quá trình hình thành, phát triển hệ thống giao thông đường sắt tại khu vực Tây Nguyên nói riêng và Đông Dương nói chung.

Di tích Bia ghi dấu mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221 nằm dưới chân Đèo Cả (thuộc thôn Hảo Sơn Bắc, xã Hòa Xuân), là nơi diễn ra sự kiện hợp ray ngày 2/9/1936, đánh dấu việc hoàn thành toàn tuyến đường sắt xuyên Đông Dương dài 1.730 km, nay là tuyến đường sắt Bắc - Nam, tuyến giao thông huyết mạch xuyên suốt chiều dài đất nước.

Một tháng sau sự kiện, chính quyền Pháp đã dựng bia đá tại Km 1221 để ghi dấu mốc lịch sử quan trọng này; bia gốc bị phá hủy trong chiến tranh và đã được phục dựng gần như nguyên trạng vào năm 2025 trên cơ sở tư liệu và dấu tích còn lưu giữ.

Di tích lịch sử cấp tỉnh Bia ghi dấu mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương tại Km 1221. Ảnh: Tư liệu

Khu vực bảo vệ di tích được xác định cụ thể theo Biên bản và Bản đồ khoanh vùng bảo vệ di tích đã được phê duyệt trong hồ sơ khoa học xếp hạng di tích.

UBND tỉnh giao UBND xã Hòa Xuân thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước đối với di tích trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định của pháp luật về di sản văn hóa. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan trong công tác bảo vệ, gìn giữ và phát huy giá trị di tích.

Việc xếp hạng di tích lịch sử cấp tỉnh đối với Bia ghi dấu mối nối ray cuối cùng đường sắt xuyên Đông Dương không chỉ góp phần bảo tồn một dấu tích lịch sử quan trọng, mà còn mở ra cơ hội khai thác, phát huy giá trị di sản gắn với phát triển du lịch văn hóa – lịch sử trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới.

Đăng Triều