Những bộ phim cách mạng chạm đến trái tim người trẻ

Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, từ ngày 22/8, bộ phim “Mưa đỏ” (đạo diễn Đặng Thái Huyền) được công chiếu trong nhiều hệ thống rạp tại Hà Nội.

“Mưa đỏ” là câu chuyện bi tráng về những người lính và cuộc chiến 81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị dựa theo tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Chu Lai. Trong buổi chiếu “showcase” (sự kiện gặp mặt truyền thông dự án phim trước khi phim được chiếu chính thức), dù mới chỉ xem một số trích đoạn nhưng những nhà phê bình điện ảnh uy tín đều cho rằng “Mưa đỏ” cũng sẽ là một hiện tượng bùng nổ của phòng vé năm nay.

Trước đó, bộ phim “Địa đạo” của đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã trở thành một hiện tượng chưa từng có khi lần đầu tiên một bộ phim về đề tài chiến tranh cách mạng “cháy vé” ở các rạp chiếu. “Địa đạo” lấy cảm hứng từ hệ thống địa đạo Củ Chi huyền thoại trong kháng chiến, bộ phim không chỉ tái hiện kỳ tích chiến tranh nhân dân mà còn khai thác chiều sâu tâm lý, thân phận con người nên giàu sức thuyết phục.

“Địa đạo” đã tạo nên hiện tượng khi bộ phim thu hút một lượng lớn khán giả ngoài dự báo, và bất ngờ hơn khi rất đông khán giả của phim là những người trẻ, thế hệ trẻ! Khán giả trẻ tìm đến với bộ phim này không chỉ để thưởng thức một tác phẩm điện ảnh chất lượng mà còn để bày tỏ niềm tri ân với thế hệ cha anh đã hy sinh cho hôm nay, và thế hệ trẻ ấy biết mình phải làm gì để “viết tiếp câu chuyện hòa bình”!

Không như trước, hiện nay sức hút của dòng phim cách mạng đã thật sự kéo được khán giả đến rạp bởi nó mang những hơi thở mới, một tinh thần mới. Nhấn mạnh đến điều này bởi vì lâu nay, một số phim về đề tài chiến tranh cách mạng thường mang tính minh họa, thiên về tuyên truyền, ít tính điện ảnh. Nhưng giờ đây, những tác phẩm “tri ân” đã mang một cách kể chuyện mới, điện ảnh hơn, hiện đại hơn, chú trọng chiều sâu nhân vật, không né tránh mất mát và bi kịch nhưng vẫn gìn giữ được tinh thần bất khuất và hào khí cách mạng.

Poster phim "Mưa đỏ" nói về chiến dịch Thành cổ Quảng Trị 1972.

Tôi may mắn quen biết với nhà sản xuất của cả hai bộ phim “Địa đạo” và “Mưa đỏ”, đó là Nguyễn Trí Viễn - một chàng trai gốc Quảng Trị, nặng lòng với quê cha đất tổ. Anh cũng là nhà sản xuất của phim điện ảnh “Đất rừng phương Nam” từng làm mưa làm gió các rạp chiếu vào năm kia. Trao đổi với chúng tôi, nhà sản xuất Nguyễn Trí Viễn nói rằng: Nếu lấy “tri ân” làm thước đo thì hai bộ phim này đã đi xa hơn, khác hơn tri ân là nhắc lại, là đối thoại, là gạn hỏi. Không chỉ để bày tỏ lòng biết ơn mà để gọi tên những mất mát chưa từng được gọi tên, đặt câu hỏi cho hiện tại từ chính những hy sinh của quá khứ. Tri ân là kết thúc một hành động. Khác hơn tri ân - là bắt đầu một sự tiếp nối. Tri ân là cúi đầu, lớn hơn tri ân là ngẩng đầu bước tiếp, đi nốt con đường mà họ đã nằm lại giữa chừng. Đó là trách nhiệm thế hệ, là niềm tin vào giá trị của dân tộc, là không để máu đổ trở thành một đoạn trống trong lịch sử. Sinh động hơn tri ân là để người trẻ “thấy máu” không bằng mắt, mà bằng trái tim. “Chúng tôi lựa chọn kể lại cho người trẻ hôm nay bằng ngôn ngữ của họ, làm cho ký ức có mạch đập. Chúng tôi không dựng bia đá, mà dựng một bộ phim khiến khán giả trẻ thấy mình trong đó - để họ khóc, run rẩy và lặng đi như thể chính mình đang ở trong hầm địa đạo, hay giữa trận mưa đỏ Quảng Trị", Nguyễn Trí Viễn chia sẻ.

Trong văn hóa của người Việt, tri ân là đạo lý. Làm cho đạo lý ấy được vĩnh hằng cùng đất nước, có thể nói, với những gì mà “Địa đạo” và sắp đến là “Mưa đỏ” sẽ khơi tiếp nguồn mạch tri ân ấy bằng cách để cho khán giả, nhất là những người trẻ sau khi xem phim sẽ tự thấy mình cần sống có trách nhiệm hơn với đất nước mình, với dân tộc mình.

Hy sinh - đó cũng là điều đang diễn ra rất cụ thể trong những ngày này, khi hàng vạn người lính đang lao vào vùng thiên tai để cứu dân ở miền Tây Nghệ An, ở Điện Biên, Sơn La như họ đã lăn lộn mấy tháng trời ở Làng Nủ (Lào Cai) để cứu dân, dựng làng mới cho dân sau đận hoạn nạn hồi năm 2024. Và biết đâu đến một ngày nào đó, sẽ có những bộ phim kể về hôm nay, như hôm nay đang kể về hôm qua!

Những tác phẩm điện ảnh nói trên đâu chỉ nhắc nhở chúng ta về lòng biết ơn. Bởi tri ân không chỉ là nhìn lại mà còn là sống tiếp, sống xứng đáng với những người đã ngã xuống!

Lê Đức Dục