Già Y Hơ Êban - Người gìn giữ mạch nguồn văn hóa truyền thống

Giữa nhịp sống hối hả của thời đại số, ở buôn Knia 4 (xã Ea Nuôl) có một cây đại thụ lặng lẽ bén rễ sâu vào lòng đất mẹ, dốc hết tâm lực để giữ lấy những giai điệu của cha ông. Đó là già làng Y Hơ Êban, người uy tín buôn Knia 4.

Sinh ra và lớn lên trong nhịp chiêng rộn ràng mỗi mùa rẫy, tâm hồn già Y Hơ Êban đã sớm được tưới tắm bởi dòng chảy văn hóa truyền thống Êđê.

Từ thời còn son trẻ, già Y Hơ Êban đã có thể chế tác và sử dụng thành thạo một “kho tàng” nhạc cụ đồ sộ: từ chiêng kram như tiếng thác đổ, đàn goong réo rắt tựa lời tự tình, đến những đinh năm, đinh tút, đinh buốt… Mỗi nhạc cụ qua bàn tay già đều như được “thổi hồn” để cất lên tiếng lòng của người Tây Nguyên.

Già làng Y Hơ Êban chế tác và sử dụng được nhiều loại nhạc cụ truyền thống của dân tộc Êđê.

Với già làng Y Hơ Êban, tình yêu với âm nhạc truyền thống còn là sự trăn trở về sự mai một của văn hóa truyền thống trong lớp trẻ. Chính vì vậy, già đã tập hợp bà con trong 4 buôn Knia 1, 2, 3, 4 để thành lập đội cồng chiêng. Già tận tình hướng dẫn, gieo nhiệt huyết để các thế hệ trẻ trong buôn làng, từ học sinh tiểu học, trung học cơ sở cho đến trung học phổ thông trên địa bàn cùng tham gia các lớp học do chính già truyền dạy.

Dìu dắt, chỉ bảo từng nhịp gõ, từng cách thổi, từng cách điều chỉnh âm thanh, cứ thế, các đội cồng chiêng dưới sự dẫn dắt của già đã tham gia biểu diễn, giao lưu ở nhiều nơi, nhiều địa phương trong tỉnh. Đặc biệt, đội còn tham gia các hoạt động du lịch cộng đồng, góp phần quảng bá hình ảnh buôn làng và văn hóa truyền thống dân tộc.

Già làng Y Hơ Êban chia sẻ về cách chế tác, sử dụng các loại nhạc cụ truyền thống.

Không chỉ là người giữ lửa văn hóa, già Y Hơ Êban còn là trung tâm đoàn kết của cộng đồng. Với uy tín của một người đi trước, già luôn là cầu nối gắn kết bà con, là người đứng ra phân giải những mâu thuẫn bằng sự công tâm và thấu đáo.

Người dân tin già, nghe theo già bởi họ thấy ở đó hình bóng của một người cha, một người ông mẫu mực, luôn chăm lo cho buôn làng.

Già Y Hơ Êban tham gia lao động sản xuất tại gia đình.

Ở tuổi 78, già vẫn say sưa chia sẻ về tình yêu với văn hóa truyền thống dân tộc, kể chuyện văn hóa truyền thống cho con cháu, gieo vào lòng thế hệ mai sau hạt mầm của tình yêu quê hương, bản sắc.

Ông Nguyễn Hữu Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã Ea Nuôl chia sẻ: “Trong cộng đồng các dân tộc tại xã Ea Nuôl, già Y Hơ Êban là một tấm gương sáng, là cánh tay nối dài của chính quyền địa phương trong việc vận động nhân dân chấp hành tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước. Không chỉ tâm huyết trong việc bảo tồn văn hóa cồng chiêng, giữ gìn bản sắc dân tộc cho thế hệ trẻ, già Y Hơ Êban còn đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác hòa giải tại cơ sở. Những ý kiến, đóng góp của già luôn thấu tình đạt lý, giúp giữ vững an ninh trật tự và thắt chặt khối đại đoàn kết toàn dân tại địa phương”.

Bảo Minh