Nỗ lực khoanh vùng khống chế dịch tả heo châu Phi

Trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, dịch tả heo châu Phi - ASF đang có dấu hiệu bùng phát mạnh. Trước tình hình đó, ngành nông nghiệp, các địa phương, người chăn nuôi đang tích cực thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế thấp nhất các ổ dịch phát sinh, ngăn ngừa dịch bệnh lây lan diện rộng.

Xuất hiện nhiều ổ bệnh mới

Theo thống kê của Chi cục Chăn nuôi và Thú y, từ đầu năm đến ngày 8/8, dịch ASF trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện tại 28/102 xã/phường, ảnh hưởng đến hàng trăm hộ chăn nuôi, buộc phải tiêu hủy hơn 750 con heo, tổng trọng lượng hơn 53.000 kg, trong đó có 70 hộ thuộc 24 xã, phường dịch bệnh chưa qua 21 ngày. Đặc biệt, từ đầu tháng 8/2025 đến nay, liên tục xuất hiện các ổ bệnh mới ở các địa phương chưa có dịch khiến tình hình trở nên phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng.

Lực lượng chức năng tiến hành tiêu hủy heo bị bệnh dịch tả heo châu Phi tại xã Ea Phê.

Phường Bình Kiến mới phát sinh một ổ ASF vào ngày 6/8, với tổng đàn 50 con của hộ bà Phan Thị Mỹ Dung ở khu phố Thượng Phú. Sau khi nhận thấy đàn heo của gia đình có vài con biểu hiện sốt, bỏ ăn, nằm ủ rũ, da mẩn đỏ…, bà Dung đã chủ động báo chính quyền địa phương. Qua kiểm tra và lấy mẫu xét nghiệm, kết quả xác định mẫu bệnh phẩm dương tính với virus ASF. Ngay sau đó, toàn bộ đàn heo 50 con đã được tiêu hủy theo quy định; đồng thời thực hiện tiêu độc, khử trùng môi trường khu vực chăn nuôi.

Ông Lương Thảo Nguyên, Phó Chủ tịch UBND phường Bình Kiến cho biết: Trước đó trên địa bàn phường đã phát hiện 8 con heo còn sống thả trôi trên mương thủy lợi thuộc địa bàn khu phố Minh Đức. UBND phường đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức thu gom và tiêu hủy số heo này theo quy định để tránh nguy cơ lây lan dịch bệnh. Ngay khi phát hiện ổ bệnh mới, địa phương đã triển khai công tác phòng, chống dịch, tiêu độc khử trùng tại ổ bệnh và các vùng lân cận. Đồng thời, tổ chức tuyên truyền đến các hộ chăn nuôi cách phòng, chống như: vệ sinh chuồng trại, khử khuẩn, rắc vôi bột, san lấp hố thải… để hạn chế tối đa khả năng mầm bệnh còn trong môi trường xung quanh.

Tại phường Tuy Hòa, từ 29/7 đến nay, đã có 207 con heo nhiễm bệnh, thuộc 7 hộ chăn nuôi. Được tuyên truyền, vận động nên khi heo có các triệu chứng mắc bệnh, người dân đều tự giác khai báo và được lực lượng chức năng hỗ trợ đưa đi tiêu hủy, khử trùng theo quy định. Song, khó khăn lớn nhất là hiện phường không có chức danh thú y cũng như không có nhân viên thú y để phụ trách chuyên môn chăn nuôi - thú y dẫn đến công tác phòng, chống dịch gặp nhiều khó khăn.

Ở các xã khu vực phía Tây tỉnh Đắk Lắk, tình hình dịch ASF cũng diễn biến phức tạp, nguy cơ bùng phát các ổ dịch mới rất cao. Trong số 24 xã, phường có dịch chưa qua 21 ngày thì có đến 16 xã thuộc khu vực phía Tây. Tuy nhiên, các ổ dịch ở quy mô nhỏ và nhanh chóng được khoanh vùng để dập dịch.

Đơn cử tại xã Ea Phê, tính đến ngày 9/8, đã ghi nhận một ổ bệnh ASF tại hộ ông Đặng Quang Hùng (thôn Nghĩa Tân), dẫn đến việc tiêu hủy 6 con heo với tổng trọng lượng 483 kg. UBND xã Ea Phê đã nhanh chóng triển khai các biện pháp phòng, chống; ban chỉ đạo, hội đồng tiêu hủy động vật và tổ xung kích phòng, chống dịch đã được thành lập. Xã cũng đã ban hành văn bản chỉ đạo các thôn, buôn, yêu cầu các hộ chăn nuôi, buôn bán và cơ sở giết mổ tăng cường vệ sinh, phòng chống dịch. Đồng thời, chỉ đạo Phòng Kinh tế phối hợp với Trạm Chăn nuôi và Thú y khu vực Ea Kar triển khai cấp bách các biện pháp phòng, chống dịch theo hướng dẫn chuyên môn.

Chủ động khoanh vùng kiểm soát dịch

Sau khi xét nghiệm và xác định dịch đã xuất hiện tại nhiều địa phương, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch ứng phó, triển khai đồng bộ đến tất cả các địa phương trong toàn tỉnh. Đặc biệt, các xã có dịch được chỉ đạo điều tra, tiêu độc khử trùng, tiêu hủy vật nuôi mắc bệnh; giám sát ổ dịch, kiểm soát vận chuyển, giết mổ. Công tác tuyên truyền nâng cao ý thức phòng dịch được triển khai đến từng thôn, buôn, tổ dân phố và hộ dân.

Cán bộ Trạm Kiểm dịch động vật Hảo Sơn kiểm tra các xe vận chuyển heo ra vào địa bàn tỉnh Đắk Lắk.

Để bảo vệ đàn heo trước tình hình dịch bùng phát, nhiều hộ chăn nuôi đã áp dụng quy định “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Theo ông Lê Duy Út (phường Tuy Hòa), hiện gia đình ông có đàn heo hơn 30 con. Để phòng dịch bệnh, gia đình áp dụng nghiêm ngặt quy trình chăn nuôi khép kín theo phương pháp an toàn sinh học. Đồng thời, bổ sung vitamin, khoáng chất để tăng sức đề kháng cho đàn heo.

Còn tại Trạm Kiểm dịch động vật Hảo Sơn (xã Hòa Xuân) nằm trên Quốc lộ 1 qua tỉnh Đắk Lắk, hơn một tháng qua, 5 cán bộ thú y của trạm thay nhau túc trực 24/24 giờ để kiểm soát tất cả xe chở heo và các loại gia súc khác qua trạm. Ông Hồ Thanh Luân, cán bộ Trạm Kiểm dịch động vật Hảo Sơn cho biết: "Để kiểm soát hiệu quả dịch bệnh trên đàn heo, ngoài việc kiểm tra từng loại giấy tờ và tình trạng sức khỏe động vật trên xe, chúng tôi còn tập trung kiểm tra việc mua bán, xuất nhập heo trên các tuyến đường bộ từ các tỉnh giáp ranh đi qua địa bàn và công tác giết mổ, mua bán động vật, sản phẩm động vật tại các điểm tập trung".

Hiện nay, các trạm chăn nuôi và thú y ở những khu vực khác cũng phối hợp lực lượng chức năng tại địa phương tập trung kiểm tra việc xuất nhập heo vào địa bàn để kịp thời phát hiện, ngăn chặn việc nhập động vật không bảo đảm yêu cầu về sức khỏe, làm lây lan dịch bệnh.

Ông Nguyễn Văn Minh, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết: Chi cục đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tăng cường kiểm tra vệ sinh thú y; kiểm tra, giám sát tình hình dịch bệnh động vật nhằm phát hiện sớm, xử lý kịp thời, không để dịch bệnh lây lan diện rộng. Ngoài ra, trong hơn 10 ngày qua, chi cục đã cắt cử cán bộ thường xuyên kiểm tra đột xuất các cơ sở giết mổ gia súc trên địa bàn tỉnh. Công tác này sẽ được tiếp tục thực hiện trong thời gian tới nhằm nâng cao ý thức vệ sinh thú y tại các cơ sở giết mổ và bảo đảm chất lượng thịt đưa ra thị trường, giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi mua về sử dụng.

Minh Thuận - Ngọc Hân