Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk góp ý vào các dự án luật về giáo dục, viên chức và hàng không
Ngày 22/10, trong khuôn khổ chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, tại phiên thảo luận tổ về các dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi); Dự án Luật Viên chức (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); Luật giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), các đại biểu Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk đã có nhiều ý kiến đóng góp cụ thể, xuất phát từ thực tiễn quản lý và yêu cầu phát triển của địa phương.
Tham gia thảo luận, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk, tập trung phân tích các nội dung trong dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi), Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) và Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).
Liên quan đến dự thảo Luật Giáo dục (sửa đổi), đại biểu đánh giá cao việc Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội, trong đó cụ thể hóa nhiều nội dung quan trọng theo yêu cầu của Nghị quyết 71. Tuy nhiên, dự thảo vẫn còn điểm chưa rõ.
Chẳng hạn, Luật Giáo dục năm 2019 quy định giáo dục tiểu học là bắt buộc, nhưng Nghị quyết 71 xác định đến năm 2030 phải thực hiện giáo dục bắt buộc hết trung học cơ sở và đến năm 2035 phổ cập trung học phổ thông. Nội dung này chưa được thể hiện cụ thể trong dự thảo, vì vậy đại biểu đề nghị bổ sung để bảo đảm phù hợp.
Bên cạnh đó, dự thảo bổ sung cấp học “trung học nghề” trong hệ thống giáo dục quốc dân nhưng lại chưa có quy định chi tiết về mục tiêu, chương trình, phương pháp, cơ chế cấp văn bằng cũng như tính liên thông với các bậc học khác.
![]() |
Đại biểu Lê Thị Thanh Xuân, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Đắk Lắk thảo luận tại phiên làm việc. (Ảnh Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp) |
Theo đại biểu, cần thiết kế cụ thể để bảo đảm hệ thống giáo dục mở, liên thông, học tập suốt đời. Về quản lý nhà nước trong lĩnh vực giáo dục, hiện nay chính quyền địa phương đã chuyển sang mô hình hai cấp, vì vậy luật cần quy định rõ trách nhiệm, thẩm quyền và cơ chế phối hợp giữa cấp tỉnh và cấp xã, thể hiện tinh thần đổi mới thay vì chỉ dẫn chiếu chung như hiện tại.
Đối với dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi), đại biểu đề nghị làm rõ hơn việc sắp xếp các trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên trở thành cấp “trung học nghề”, đồng thời xác định rõ mô hình này trong hệ thống để tạo nền tảng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Theo đại biểu, nếu thiết kế chưa rõ ràng thì khó bảo đảm tính tự chủ cũng như hiệu quả triển khai trong thực tế.
Với dự thảo Luật Giáo dục đại học (sửa đổi), đại biểu bày tỏ băn khoăn trước đề xuất bỏ Hội đồng trường tại các cơ sở công lập. Thực tế, Hội đồng trường thời gian qua đã phát huy vai trò nhất định, vì vậy nếu bỏ đi thì cần xây dựng cơ chế giám sát và quản lý thay thế, bảo đảm đúng tinh thần tự chủ, dân chủ trong hoạt động của các trường đại học, đồng thời giữ vững vai trò của Ban Giám hiệu và đội ngũ lãnh đạo nhà trường.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk, tham gia thảo luận về dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi). Đại biểu nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển của ngành hàng không. Tuy nhiên, về vấn đề quy hoạch cảng hàng không, bà đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu kỹ hơn để bảo đảm tính đồng bộ, tránh chồng chéo. Những nội dung đã được quy định tại Luật Quy hoạch thì không cần thiết phải lặp lại trong dự thảo Luật này.
![]() |
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, Phó Trưởng đoàn chuyên trách phụ trách Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk phát biểu tại phiên thảo luận. (Ảnh Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp) |
Đối với quy định về trách nhiệm bồi thường thiệt hại hành lý ký gửi, dự thảo nêu trường hợp người vận chuyển không phải chịu trách nhiệm nếu thiệt hại do “lỗi vốn có” hoặc “nhược điểm” của hành lý. Đại biểu cho rằng quy định này khó khả thi trong thực tiễn vì chưa có căn cứ rõ ràng để chứng minh hay xác định “chất lượng” hoặc “nhược điểm” của hành lý, do đó dễ dẫn đến tranh chấp và khó áp dụng.
Cũng đóng góp vào dự thảo Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (sửa đổi), đại biểu Dương Bình Phú tập trung vào các quy định về quyền và đăng ký quyền đối với tàu bay (Điều 17). Đại biểu cho rằng, tàu bay là loại tài sản đặc biệt, giá trị lớn, cần quản lý chặt chẽ, trong đó cơ chế đăng ký bắt buộc các quyền như thế chấp, cầm cố là công cụ pháp lý hữu hiệu, phù hợp cả với thông lệ quốc tế. Vì vậy, đại biểu đề nghị tiếp tục kế thừa toàn bộ nội dung tại Khoản 1, Điều 29 Luật Hàng không dân dụng năm 2015.
Liên quan đến thuê và mua tàu bay, dự thảo quy định doanh nghiệp vận tải hàng không Việt Nam phải xây dựng kế hoạch phát triển đội tàu bay và báo cáo nhà chức trách hàng không. Theo đại biểu, quy định này nhằm tránh tình trạng mở rộng đội tàu bay quá nhanh dẫn đến quá tải hạ tầng và giảm năng lực giám sát an toàn. Tuy nhiên, để bảo đảm tính khả thi, cần bổ sung các tiêu chí và quy trình đánh giá cụ thể. Đại biểu đề nghị Chính phủ ban hành quy định chi tiết về tiêu chí, quy trình đánh giá năng lực hạ tầng và giám sát an toàn, làm căn cứ cho doanh nghiệp xây dựng kế hoạch phát triển đội bay.
![]() |
Đại biểu Dương Bình Phú phát biểu thảo luận. (Ảnh Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp) |
Đóng góp ý kiến về dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), đại biểu Dương Bình Phú thống nhất cao về sự cần thiết ban hành nhằm thể chế hóa đầy đủ các chủ trương, chính sách của Đảng, bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống pháp luật. Đại biểu đề nghị làm rõ hơn quy định liên quan đến quyền của viên chức, đặc biệt trong trường hợp viên chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý tham gia góp vốn, thành lập hoặc điều hành doanh nghiệp.
Theo đại biểu, đây là vấn đề cần được quy định cụ thể để phòng ngừa xung đột lợi ích, bảo đảm tính minh bạch, uy tín của đơn vị sự nghiệp công lập. Đồng thời, phải xác định rõ trách nhiệm báo cáo, cơ chế phòng ngừa và chế tài xử lý đối với hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn để phục vụ lợi ích cá nhân.
Đối với nội dung vị trí việc làm, theo đại biểu, dự thảo Luật đã phân loại thành các nhóm: quản lý, chuyên môn, nghiệp vụ, hỗ trợ, đồng thời bỏ quy định về vị trí việc làm, chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung. Do vậy đề nghị cơ quan soạn thảo cần làm rõ lý do của việc bỏ quy định này để tránh gây lúng túng trong thực tiễn triển khai.
Về loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm của viên chức (Điều 33), đại biểu cho rằng hiện nay pháp luật đã có quy định trong các lĩnh vực như hình sự, xử lý vi phạm hành chính. Do đó, dự thảo Luật cần quy định rõ hơn về nội dung miễn trách nhiệm, phân biệt các trường hợp loại trừ, miễn, giảm trách nhiệm nhằm bảo đảm minh bạch, khả thi và thống nhất trong áp dụng.
![]() |
Đại biểu Lưu Văn Đức, Ủy viên kiêm nhiệm Hội đồng Dân tộc của Quốc hội phát biểu tại phiên thảo luận. (Ảnh Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp) |
Liên quan đến dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), đại biểu Lưu Văn Đức, Ủy viên kiêm nhiệm Hội đồng Dân tộc của Quốc hội (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) bày tỏ thống nhất với sự cần thiết ban hành Luật, đồng thời đánh giá hồ sơ, phạm vi điều chỉnh, bố cục dự thảo đã cơ bản bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Tuy nhiên, để hoàn thiện hơn, đại biểu tập trung phân tích chính sách đối với viên chức là người dân tộc thiểu số. Theo ông, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị phải chịu trách nhiệm trong quy hoạch, đào tạo, bố trí, sử dụng hợp lý cán bộ dân tộc thiểu số; đồng thời có giải pháp cụ thể để bảo đảm tỷ lệ cán bộ dân tộc trong cấp ủy và cơ quan.
Đại biểu ghi nhận dự thảo đã thể chế hóa nhiều chủ trương của Đảng, như quy định nguyên tắc ưu tiên trong tuyển dụng, bổ nhiệm; chế độ chính sách đối với viên chức dân tộc thiểu số; cấm phân biệt đối xử dân tộc; ưu tiên tuyển dụng người dân tộc thiểu số làm việc ở vùng khó khăn.
Song, để sát thực tiễn, đại biểu kiến nghị bổ sung chính sách đặc thù ưu tiên phát triển, tuyển dụng viên chức là người dân tộc thiểu số và viên chức có trình độ cao về công tác tại miền núi, biên giới, hải đảo. Ngoài tiêu chí chuyên môn, cần có tiêu chí biết tiếng dân tộc trong tuyển dụng, nhất là với lĩnh vực y tế, giáo dục.
Đại biểu Lưu Văn Đức cũng đề nghị làm rõ trách nhiệm Nhà nước trong việc bảo đảm nguồn lực, hoàn thiện cơ chế đãi ngộ đặc thù như phụ cấp thu hút, phụ cấp đặc biệt, hỗ trợ nhà ở công vụ, chính sách đào tạo, luân chuyển, nhằm thu hút và giữ chân nhân lực có năng lực tình nguyện gắn bó lâu dài với vùng dân tộc thiểu số. Đồng thời, cần đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý, đào tạo và cung cấp dịch vụ công, để hỗ trợ viên chức vùng khó khăn giảm áp lực về nguồn lực, hạ tầng.
Đại biểu nhấn mạnh, việc hoàn thiện các nội dung trên sẽ góp phần xây dựng đội ngũ viên chức người dân tộc thiểu số đủ phẩm chất, năng lực, am hiểu phong tục, ngôn ngữ, gắn bó với địa phương; đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ công, bảo đảm công bằng xã hội và phát triển bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi.
![]() |
Đại biểu Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo phát biểu thảo luận. (Ảnh Đoàn ĐBQH tỉnh cung cấp) |
Tham gia thảo luận về dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục, đại biểu Y Vinh Tơr, Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Dân tộc và Tôn giáo (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Lắk) cho biết, dự thảo Luật lần này đã sửa đổi, bổ sung Điều 52, quy định về thẩm quyền và thủ tục thành lập, cho phép hoạt động giáo dục, đình chỉ hoạt động, sáp nhập, chia, tách, giải thể nhà trường.
Trong đó, có nội dung giao Chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định đối với nhiều loại hình trường: trung học phổ thông, trường phổ thông có nhiều cấp học (trong đó cấp cao nhất là THPT), trường phổ thông dân tộc nội trú, trường dự bị đại học, trường trung cấp, trung học nghề…
Qua nghiên cứu, đại biểu bày tỏ sự băn khoăn đối với quy định này, nhất là đối với trường dự bị đại học. Mặc dù được xếp trong nhóm trường THPT, nhưng thực chất đây là loại hình trường chuyên biệt, có đối tượng tuyển sinh trên phạm vi toàn quốc, chứ không chỉ trong phạm vi một tỉnh.
Đại biểu thông tin thêm, hiện nay sau khi Bộ Giáo dục và Đào tạo bàn giao các trường dự bị đại học về cho Bộ Dân tộc và Tôn giáo quản lý, cả nước có 5 trường loại này. Do đó, nếu trao thẩm quyền thành lập, giải thể cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh thì sẽ chưa thật sự phù hợp.
Từ thực tiễn đó, đại biểu Y Vinh Tơr đề nghị cần nghiên cứu điều chỉnh: hoặc chuyển thẩm quyền quyết định đối với trường dự bị đại học về Bộ Dân tộc và Tôn giáo - cơ quan hiện đang quản lý trực tiếp, hoặc quy định giao Bộ Giáo dục và Đào tạo để bảo đảm việc chỉ đạo, quản lý toàn diện, thống nhất trên phạm vi cả nước…
Lan Anh
Ý kiến bạn đọc