Xã Ea Nuôl: Khi phụ nữ dân tộc thiểu số đổi mới tư duy để thoát nghèo bền vững

Không áp đặt mô hình cứng nhắc, không làm thay người dân, cuộc vận động “Thay đổi nếp nghĩ, cách làm” trong phát triển kinh tế của hội viên phụ nữ dân tộc thiểu số xã Ea Nuôl đang từng bước đi vào chiều sâu. 

Phát huy nội lực

Trước đây, gia đình chị Vương Thị Phong Lan, dân tộc Nùng (ở thôn Ea Kning) có hơn 1 ha đất sản xuất, chủ yếu trồng cà phê và lúa nước một vụ. Dù chăm chỉ lao động, thu nhập của gia đình vẫn bấp bênh.

Năm 2018, đến thăm người thân ở xã Krông Nô, thấy mô hình trồng dâu nuôi tằm mang lại hiệu quả kinh tế, chị Lan quyết định mượn 30 triệu đồng đầu tư làm nhà nuôi tằm, mua giống.

Mô hình trồng dâu, nuôi tằm của chị Vương Thị Phong Lan (giữa) hội viên Chi hội phụ nữ thôn Ea Kning.

Sau ba tháng nuôi tằm, gia đình chị Lan trả hết khoản vay ban đầu. Có thêm niềm tin, chị Lan quyết định vay 80 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội, Phòng giao dịch Buôn Đôn để chuyển đổi 5 sào cà phê, lúa nước sang trồng dâu. Từ chỗ nuôi 500 gram con giống mỗi tháng, đến nay bình quân mỗi tháng chị nuôi từ 2 - 2,5 kg con giống, thu nhập ổn định khoảng 15 triệu đồng/tháng. Đến tháng 10/2025, gia đình chị đã trả xong toàn bộ nợ ngân hàng.

Không chỉ chăm lo phát triển kinh tế gia đình, chị Lan còn kết nối, thành lập nhóm phụ nữ trồng dâu nuôi tằm với 76 thành viên. Thông qua việc chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật, mô hình đã góp phần giúp nhiều hội viên tự tin hơn trong sản xuất, từng bước cải thiện thu nhập, ổn định cuộc sống.

Tương tự, bén duyên với nghề trồng dâu nuôi tằm từ năm 2017, chị Riêu Thị Tươi, dân tộc Nùng (ở thôn Sình Mây) khởi đầu với 2 sào đất trồng dâu. Nhờ chịu khó học hỏi, áp dụng kỹ thuật mới, đến nay chị đã mở rộng quy mô lên 2 ha dâu, cho hiệu quả kinh tế cao và ổn định.

Trong hành trình ấy, chị Tươi luôn nhận được sự đồng hành, hỗ trợ của hội phụ nữ địa phương. Năm 2021, chị Tươi được Hội hỗ trợ vay 20 triệu đồng từ nguồn vốn khởi nghiệp để mở rộng sản xuất. Đến năm 2024, chị tiếp tục được vay thêm 20 triệu đồng nhằm phát triển quy mô nuôi tằm, đầu tư giống và hệ thống chuồng trại. Với cách làm hiệu quả, chị vươn lên thoát nghèo, trở thành điển hình tiêu biểu trong phong trào phụ nữ làm kinh tế giỏi tại địa phương. 

Từ thực tế sản xuất của gia đình, chị Tươi chủ động đứng ra thành lập nhóm phụ nữ trồng dâu, nuôi tằm. Ban đầu, nhóm chỉ có 5 thành viên tham gia, chủ yếu là chị em trong thôn có cùng điều kiện sản xuất. Đến nay, nhóm đã phát triển lên 40 thành viên, không chỉ chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ kỹ thuật mà còn tạo điều kiện giúp nhiều hội viên khác tiếp cận cây giống, từng bước hình thành mô hình sinh kế phù hợp cho phụ nữ địa phương.

Tại Chi hội Phụ nữ thôn 7 Cuôr Knia, nơi có 98% hội viên sống bằng sản xuất nông nghiệp manh mún, thu nhập chưa ổn định, Ban Chấp hành chi hội đã vận động hội viên khá giả trong chi hội đóng góp Quỹ tiết kiệm hỗ trợ chị em khó khăn vay vốn không tính lãi để phát triển kinh tế. Kết quả, 29 hội viên có điều kiện đã cho 59 lượt chị em vay với tổng số tiền gần 2 tỷ đồng để đầu tư chăn nuôi, trồng trọt. Từ mô hình này, đã có ít nhất 2 hộ hội viên thoát nghèo, nhiều gia đình từng bước ổn định cuộc sống, tăng cường tinh thần đoàn kết, tương trợ trong cộng đồng.

Hội viên phụ nữ thôn Sình Mây (xã Ea Nuôl) học tập mô hình trồng dâu, nuôi tằm tại địa bàn.

Bên cạnh trồng dâu nuôi tằm, hội viên phụ nữ  dân tộc thiểu số (DTTS) xã Ea Nuôl còn lựa chọn nhiều hướng đi phù hợp với điều kiện gia đình như nuôi bò sinh sản, nuôi heo sinh sản, thâm canh cà phê, may rèm màn, kinh doanh nhỏ, bán hàng online.

Sự trợ lực của “nhạc trưởng”

Xã Ea Nuôl hiện có 47 chi hội phụ nữ với 4.167 hội viên, trong đó hội viên dân tộc thiểu số chiếm trên 50%. Xác định cuộc vận động “Thay đổi nếp nghĩ, cách làm” là nhiệm vụ trọng tâm, Hội Liên hiệp phụ nữ (LHPN) xã giữ vai trò trung tâm trong công tác định hướng, kết nối và tổ chức phong trào.

Giai đoạn 2020 - 2025, Hội LHPN xã tổ chức 24 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao kiến thức, kỹ năng cho hơn 2.000 lượt cán bộ, hội viên để nâng cao tri thức của phụ nữ trên các lĩnh vực, đặc biệt là áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, công nghệ thông tin, chuyển đổi số; tổ chức cho hội viên tham quan, học tập các mô hình kinh tế hiệu quả ngay trên địa bàn, giúp chị em trực tiếp tiếp cận thực tiễn, từ đó từng bước thay đổi nhận thức và phương thức làm ăn.

Cùng với công tác tuyên truyền, Hội triển khai đồng bộ các giải pháp hỗ trợ hội viên phụ nữ dân tộc thiểu số phát triển kinh tế. Trên cơ sở bám sát điều kiện thực tế của từng thôn, buôn, Hội triển khai đồng bộ nhiều giải pháp thiết thực, phù hợp, tập trung vào hỗ trợ vốn, hướng dẫn cách làm ăn và nhân rộng các mô hình sinh kế hiệu quả. 

Đơn cử, phong trào thực hành tiết kiệm làm theo lời Bác được duy trì với 40 nhóm tiết kiệm, tổng nguồn vốn trên 1 tỷ đồng, tạo điều kiện cho 150 hội viên vay vốn đầu tư sản xuất. Trong khuôn khổ Dự án 8, Hội duy trì mô hình nuôi bò sinh sản và xây dựng các mô hình trồng dâu nuôi tằm, vườn - ao - chuồng, hỗ trợ 49 hộ phụ nữ nghèo có thêm sinh kế; hỗ trợ vốn “Phụ nữ khởi nghiệp” cho 12 hội viên với tổng số tiền 235 triệu đồng...

Bà H’Mi - HMŏk, Chủ tịch Hội LHPN xã (bìa phải) thăm mô hình trồng trọt kết hợp chăn nuôi tại Chi hội phụ nữ thôn 9.

Thông qua việc khai thác hiệu quả các nguồn vốn tín dụng ưu đãi của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhiều hộ nghèo và cận nghèo được tiếp cận vốn vay phát triển kinh tế; tổng dư nợ hiện đạt hơn 73,5 tỉ đồng, dư tiết kiệm hơn 3,7 tỉ đồng. 

Theo bà H’Mi - HMŏk, Chủ tịch Hội LHPN xã, sau 5 năm triển khai cuộc vận động, sự chuyển biến rõ nét nhất là tư duy của hội viên. Nhiều gia đình đã mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất; một số hội viên mở rộng sang lĩnh vực kinh doanh, dịch vụ, khai thác hiệu quả các hình thức bán hàng trực tiếp và trên nền tảng mạng xã hội như: zalo, facebook, góp phần tăng thu nhập, tạo việc làm và làm giàu chính đáng.

Hoàng Ân