Giữ lửa văn hóa truyền thống: Điểm sáng từ buôn Alê A

Nằm bên suối Ea Tam, Alê A (phường Ea Kao) là một buôn làng Êđê có lịch sử lâu đời. Dù chịu tác động của quá trình đô thị hóa, buôn làng vẫn giữ gìn và phát huy được những giá trị văn hóa truyền thống nhờ sự chung tay của cộng đồng và chính quyền địa phương.

Buôn Alê A có 422 hộ, với 1.679 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc tại chỗ 189 hộ, với 756 nhân khẩu. Cũng như các buôn làng khác chịu ảnh hưởng của quá trình đô thị hóa, một thời gian dài, nhiều phong tục truyền thống ở buôn Alê A đã bị mai một; nhà sàn dần được thay thế bằng nhà kiên cố, và thế hệ trẻ ít quan tâm đến văn hóa truyền thống.

Trước thực trạng trên, thực hiện Kế hoạch số 27-KH/ĐU ngày 12/1/2017 của Đảng ủy phường Ea Tam (nay là phường Ea Kao) về "bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số trên địa bàn phường giai đoạn 2016 - 2020 và định hướng đến năm 2030", chi ủy, chi bộ, Ban tự quản buôn Alê A đã xác định đây là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu.

Bà con buôn Alê A uống rượu cần chung vui trong Ngày Đại đoàn kết.

Điểm sáng đầu tiên là việc thành lập Tổ dệt thổ cẩm của buôn, gồm các nghệ nhân giàu kinh nghiệm làm nòng cốt. Trong những năm qua, Tổ dệt thổ cẩm không chỉ tạo việc làm ổn định cho thành viên mà còn tạo không gian trao truyền văn hóa truyền thống giữa các thế hệ. Sản phẩm của tổ được đánh giá cao về tính nghệ thuật và chất lượng, giúp thổ cẩm Êđê không chỉ là di sản mà còn là sản phẩm kinh tế.

Chị Nguyễn Thị Trúc Linh, thành viên Tổ dệt thổ cẩm buôn Alê A cho hay: “Tham gia Tổ dệt thổ cẩm không chỉ làm kinh tế mà còn là cách chúng tôi gìn giữ nghề truyền thống của buôn mình. Nhiều năm qua, tôi đã kết hợp với các nghệ nhân dệt thổ cẩm trong buôn để hoàn thành các sản phẩm thời trang vừa mang phong cách hiện đại, vừa giữ được nét truyền thống đặc sắc của người Êđê. Sự kết hợp này đã giúp thổ cẩm bước ra khỏi không gian buôn làng, đi vào đời sống một cách tự nhiên và hiệu quả”.

Song song với dệt thổ cẩm, buôn Alê A cũng duy trì mô hình nấu rượu cần truyền thống, thành lập Câu lạc bộ dân tộc dân gian, đội múa xoang, đội chiêng trẻ.

Những hoạt động văn hóa trên địa bàn hiện nay đang được tiếp tục đẩy mạnh, phát triển nhằm đưa hoạt động văn hóa gắn với phát triển kinh tế, tăng thu nhập cho người dân.

Từ bàn tay khéo léo của các thành viên Tổ dệt thổ cẩm buôn Alê A, nhiều sản phẩm váy áo kết hợp phong cách truyền thống và hiện đại đã được thị trường đón nhận.

Không chỉ lưu giữ những nét truyền thống, người dân buôn Alê A còn có nhiều đóng góp tích cực trong công cuộc xây dựng buôn làng, đô thị văn minh. Cộng đồng buôn Alê A đã đồng lòng đóng góp kinh phí và công sức để làm đường cờ ở các trục đường chính như Lê Duẩn, Tuệ Tĩnh, Y Nuê, tạo cảnh quan xanh - sạch - đẹp; lắp đặt hệ thống camera an ninh tại các ngã ba, ngã tư, góp phần bảo đảm an ninh trật tự trên địa bàn.

Bà Nguyễn Thị Thanh Hương, Trưởng buôn Alê A, chia sẻ: “Để buôn Alê A giữ được nét truyền thống, chúng tôi vừa bảo tồn văn hóa vừa phát triển kinh tế cộng đồng. Văn hóa chỉ sống được khi mang lại thu nhập và được thế hệ trẻ đón nhận. Chúng tôi rất mừng vì Tổ dệt thổ cẩm và đội chiêng trẻ đã hoạt động hiệu quả, vừa giữ được nghề của cha ông, vừa tạo ra sản phẩm du lịch có giá trị”.

Để giữ trọn “hồn buôn trong lòng phố thị”, buôn Alê A mong muốn chính quyền địa phương tiếp tục đồng hành, hỗ trợ đầu tư phát triển du lịch cộng đồng bền vững, gắn liền với các hoạt động bảo tồn văn hóa như phục dựng lễ hội, tôn tạo bến nước và mở lớp dạy đánh chiêng, truyền nghề dệt thổ cẩm.

Hoàng Tuyết - Khánh Phương