Dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con

Tính đến ngày 15-5-2017, tại Đắk Lắk đã phát hiện 2.145 người nhiễm HIV tại 15/15 huyện, thị xã, thành phố, trong đó có 565 phụ nữ nhiễm HIV và 42 trẻ em lây nhiễm HIV từ mẹ. Để giảm tỷ lệ nhiễm HIV trong nhóm phụ nữ mang thai, giảm số trẻ lây nhiễm HIV từ mẹ, Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh đã chỉ đạo cán bộ chuyên trách thuộc trung tâm y tế các huyện tuyên truyền, tư vấn, tổ chức nói chuyện với các phụ nữ mang thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ trực tiếp hoặc gián tiếp qua điện thoại. Nhờ vậy, đến thời điểm này đã có 6.973 phụ nữ mang thai tự nguyện xét nghiệm HIV, trong đó có 8 phụ nữ nhiễm HIV mang thai được chăm sóc điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con và đã có 5 trẻ sinh ra an toàn không bị nhiễm HIV từ mẹ.

Cán bộ Trung tâm Phòng, chống HIV/AIDS tỉnh tư vấn phụ nữ mang thai.

Quá trình lây truyền HIV từ mẹ sang con xảy ra theo các con đường: Lây truyền qua nhau thai khi người mẹ mang thai, tình trạng virút HIV từ máu của mẹ sang thai nhi qua nhau thai có thể xảy ra rất sớm ngay sau khi người mẹ mang thai được 8 tuần và có thể kéo dài trong suốt thai kỳ; lây truyền khi sinh con, tức là virút HIV từ nước ối, dịch tử cung xâm nhập vào thai nhi qua niêm mạc mũi, mắt, hậu môn hoặc lớp da bị xây xát của trẻ trong thời gian chuyển dạ khi sinh; lây truyền trong quá trình cho con bú, virút HIV truyền sang cơ thể trẻ qua các vết nứt ở núm vú của người mẹ, khi trẻ đang mọc răng, bị tổn thương ở niêm mạc miệng hay HIV trong sữa mẹ lây truyền cho con theo đường tiêu hóa, thời gian bú mẹ càng dài thì trẻ có nhiều nguy cơ lây nhiễm HIV hơn.

Nhiễm virút HIV ở giai đoạn đầu biểu hiện hầu như không rõ nét nên rất khó phát hiện, dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Để phòng lây nhiễm HIV từ mẹ sang con, tất cả phụ nữ mang thai cần đến cơ sở y tế chuyên khoa để được tư vấn, xét nghiệm HIV càng sớm càng tốt. Trường hợp bị nhiễm HIV sẽ được hướng dẫn sử dụng thuốc điều trị dự phòng làm giảm nguy cơ lây truyền HIV từ mẹ sang con với gói dịch vụ điều trị dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con (miễn phí), bao gồm: tư vấn, xét nghiệm cung cấp điều trị ARV, theo dõi hướng dẫn, tư vấn các biện pháp an toàn cho trẻ trước, trong và sau khi sinh. 

Nguyễn Công Thành