Đời sống công nhân các khu, cụm công nghiệp: Bao giờ mới khá

Công nhân tại các khu, cụm công nghiệp (KCCN) là lực lượng lao động đóng góp rất quan trọng và tạo ra nhiều sản phẩm hàng hóa cho địa phương, tuy nhiên, đời sống của họ vẫn còn ở mức thấp so với mặt bằng chung của xã hội.

Trên địa bàn tỉnh hiện có Khu công nghiệp (KCN) Hòa Phú và 14 cụm công nghiệp (CCN) đang hoạt động với 152 doanh nghiệp (DN) đăng ký đầu tư, thu hút hơn 5.000 lao động. Các KCCN đã tạo ra lượng công ăn việc làm lớn cho người lao động, giảm tỷ lệ thất nghiệp tại địa phương. Cùng với hoạt động sản xuất, kinh doanh, một số DN đã chú trọng chăm lo đời sống vật chất, tinh thần và quyền lợi của công nhân, người lao động. Đơn cử, nhà máy chế biến của Công ty Cổ phần Cà phê Trung Nguyên hoạt động tại CCN Tân An với 505 lao động, trong đó, 98% tham gia tổ chức công đoàn. Ông Nguyễn Văn Lợi, Giám đốc, Chủ tịch công đoàn nhà máy cho biết, bên cạnh các loại bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội, người lao động tại đây được hưởng thu nhập bình quân 5 triệu đồng/người/tháng (chưa kể tiền tăng ca và thưởng vào các ngày lễ, tết). Để tạo điều kiện cho người lao động yên tâm làm việc, đơn vị cũng đã xây dựng nhà ở công nhân quy mô 200 người, bố trí bếp ăn tập thể 300 người và hỗ trợ tiền ăn ca theo chế độ 20.000 đồng suất, hỗ trợ xe đưa đón công nhân và tổ chức tham quan du lịch 2 năm 1 lần. Bên cạnh đó, DN thường xuyên tổ chức các giải bóng đá mini nam, nữ trong các đơn vị và giao lưu văn nghệ, thể thao với các đơn vị bạn.

Công nhân tại Cụm công nghiệp Tân An 1 giao lưu thể thao trong khuôn khổ “Tháng công nhân 2016”.

Tuy nhiên, hầu hết các DN trong các KCCN trên địa bàn tỉnh là DN vừa và nhỏ, nhiều ngành nghề đặc thù sản xuất theo mùa vụ nên việc làm của người lao động không ổn định. Bên cạnh đó, thu nhập của công nhân còn thấp, tiền lương bình quân tuy có tăng so với trước đây nhưng đời sống vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Chưa kể, thu nhập của công nhân trực tiếp sản xuất vẫn còn nhiều chênh lệch so với cán bộ quản lý. Theo số liệu của Liên đoàn Lao động tỉnh, thu nhập của người lao động hiện khoảng 3,5 – 4,5 triệu đồng/người/tháng, với mức thu nhập này trong khi giá cả hàng hóa dịch vụ tăng nhanh, tiền lương hàng tháng chủ yếu dành cho chi tiêu cho nhu cầu thiết yếu, còn lại phải trả tiền thuê nhà, vì vậy chất lượng sống rất thấp. Chị Chu Thị Thu Nga, công nhân một DN tại CCN Tân An cho biết, chị làm công nhân được hơn 2 năm, tay nghề vững vàng, nhưng thu nhập chỉ được 4 triệu đồng/tháng, tháng nào tăng ca nhiều thì được khoảng 5 triệu đồng, trừ chi phí ăn uống, thuê phòng trọ, tiền xăng đi lại… thì không còn dư nhiều; các hoạt động văn hóa, tinh thần, tham quan du lịch thì hầu như không có.

Nhiều DN không những không quan tâm đến đời sống công nhân, người lao động mà còn vi phạm Luật Lao động, Luật Bảo hiểm xã hội và các chế độ quyền lợi hợp pháp của người lao động theo quy định của pháp luật. Về cơ sở vật chất và điều kiện làm việc của công nhân tại các DN cũng chưa tốt, nhất là trang bị bảo hộ lao động chưa bảo đảm an toàn, thiếu phòng nghỉ trưa, nhiều công nhân phải làm việc trong xưởng sản xuất nóng, bụi, ồn ào. Công nhân lao động làm việc tại các KCCN phần lớn từ các huyện lân cận trong tỉnh, nhưng hầu hết chưa có xe đưa đón nên phải thuê trọ gần chỗ làm và tự túc phương tiện đi lại.  Bên cạnh đó, hầu hết các DN chỉ chú trọng tập trung cho sản xuất, rất ít quan tâm chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động, chưa có thiết chế văn hóa cho công nhân sinh hoạt, việc tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí cho công nhân không nhiều, chỉ có một số ít DN tổ chức hội thao nội bộ, sinh hoạt văn nghệ vào các ngày lễ, dịp cuối năm… nhưng rất hiếm.

Về phía Liên đoàn Lao động tỉnh, thời gian qua cũng đã phối hợp với chính quyền địa phương, DN chăm lo đời sống vất chất và động viên tinh thần cho người lao động, chia sẻ khó khăn với công nhân, lao động nghèo. Trong dịp tết Bính Thân 2016, các cấp công đoàn đã tặng hơn 6.500 suất quà cho đoàn viên có hoàn cảnh khó khăn và công nhân không về quê ăn tết với tổng giá trị hơn 2 tỷ đồng. Tại “Tháng công nhân 2016” vừa qua, Liên đoàn đã hỗ trợ xây dựng nhà “Mái ấm công đoàn” cho 32 đoàn viên công đoàn khó khăn về nhà ở với tổng số tiền hơn 1,1 tỷ đồng, tặng bò sinh sản (trị giá 15 triệu đồng/con) cho 6 công nhân lao động để phát triển kinh tế. Để cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động được tốt hơn, cơ quan chức năng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật của các DN, đồng thời, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quyền lợi của người lao động như về việc làm, tiền lương, an toàn lao động, vệ sinh lao động, bảo hiểm xã hội…

Minh Thông