Làm giàu từ mô hình trồng xen cây ăn trái trong vườn cà phê

Những năm gần đây, nhiều hộ nông dân mạnh dạn áp dụng mô hình vườn cà phê xen cây ăn quả phù hợp, mang lại hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt là trong tình hình giá cà phê không ổn định, biến đổi khí hậu đang diễn ra gay gắt... 

 

Cũng như nhiều gia đình khác, ông Võ Tiến Dũng ở thôn 2, xã Ea Tu (TP. Buôn Ma Thuột) chọn cây cà phê để phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, do chưa có kinh nghiệm nên vườn cà phê của gia đình ông cho năng suất không cao. Năm 2000, cây cà phê của gia đình bắt đầu già cỗi, ông quyết định tái canh vườn theo hình thức “cuốn chiếu”, mỗi năm tái canh một diện tích nhỏ. Nhận thấy chi phí đầu tư ngày càng cao, giá cà phê không ổn định nên ông Dũng quyết định trồng xen canh cây sầu riêng. Thời gian đầu, do chưa có kinh nghiệm nên cây sầu riêng bị thối thân, thối rễ, ông lại đi tìm hiểu kỹ thuật trồng sầu riêng của các vùng nổi tiếng như Cái Mơn (Bến Tre), Bình Phước…, sau đó về áp dụng tại vườn nhà. Ngoài ra, ông Dũng cũng trồng thêm giống cam sành Bến Tre. Đến nay, ông Dũng đã mở rộng vườn lên gần 5 ha với hơn 4.000 cây cà phê, 1.000 cây sầu riêng và 600 cây cam sành. Mỗi năm sau khi trừ chi phí gia đình ông lãi gần 3 tỷ đồng… Nhiều người biết tiếng đến vườn xin cây giống, học hỏi phương pháp xen canh, ông đều tận tình giúp đỡ và hướng dẫn. 

Mô hình kinh tế của gia đình anh Võ Tiến Dũng vinh dự được Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (bìa phải) đến thăm vào tháng 6-2016.

Gia đình chị Nguyễn Thị Thu, thôn 8, xã Ea K’pam (huyện Cư M’gar) có 1,7 ha diện tích đất trồng cây cà phê. Những năm gần đây hạn hán kéo dài, thiếu nước tưới nghiêm trọng khiến việc canh tác cà phê của gia đình ngày càng khó khăn nên chị Thu quyết định học hỏi kinh nghiệm, tìm mua giống bơ, sầu riêng về trồng xen canh. Hiện gia đình chị đã trồng hơn 160 cây bơ các loại như bơ booth, bơ sáp cơm vàng, bơ Cado và 100 cây sầu riêng Dona. Đến nay, chưa tính cà phê, trung bình mỗi năm gia đình chị Thu thu về  gần 300 triệu đồng từ cây ăn trái, trong đó cây bơ cho thu nhập hơn 200 triệu đồng và gần 70 triệu đồng từ cây sầu riêng.  Chị Thu chia sẻ: “Thế mạnh của cây bơ, sầu riêng là dễ trồng, thích hợp với đất trong khi công chăm sóc không nhiều. Đặc biệt, so với trồng thuần một loại cây thì trồng xen đem lại hiệu quả gấp nhiều lần nhờ tận dụng được các khoảng đất trống, tạo được nguồn thu trên cùng một diện tích. Trồng xen canh còn góp phần tạo bóng mát và giữ độ ẩm cho cây cà phê”. 

Hiện gia đình chị Thu còn tự ghép giống bơ phân phối trên địa bàn xã và dần tạo được uy tín khi nhiều hộ dân tin tưởng đặt mua giống tại vườn. Chị Thu cho biết, mỗi năm gia đình tự ghép hơn 1.000 cây bơ giống các loại, bán với giá 30.000 nghìn đồng/1 cây. 

 

Ông Trần Quang Tây, Trưởng Phòng Trồng trọt (Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật - Sở NN&PTNT) cho biết, trong thời gian qua, nhiều hộ nông dân trong tỉnh đã mạnh dạn áp dụng mô hình trồng xen các loại cây ăn quả trong vườn cà phê, từ đó nâng hiệu quả kinh tế. Tuy nhiên, khi trồng xen, người nông dân cần lưu ý có một số loại sâu bệnh có thể phát triển ở nhiều loại cây nên dễ lây lan từ cây cà phê sang cây khác và ngược lại. Bên cạnh đó, việc trồng xen khiến các ngành chức năng khó thống kê diện tích của từng loại cây. Sở NN&PTNT đã có văn bản yêu cầu các huyện rà soát lại diện tích các loại cây trồng xen trên địa bàn toàn tỉnh, để từ đó có định hướng phát triển, áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật phù hợp; gây dựng thương hiệu và tìm đầu ra ổn định cho người nông dân…

 

Nguyễn Gia